Complimenten brengen geluk
Ja, we krijgen ze graag. De een is wat beter in deze te ontvangen dan de ander. Is er nog een verschil in man en vrouw? Ik merk zelf dat het zeker in mijn relatie, maar ook bij cliënten een hele simpele maar krachtige manier is om een optimistische, gelukkiger kijk op elkaar en het leven te creëren. Alsof er ruimte wordt geopend bij de ander, maar ook bij jezelf. Wetenschappelijk is er veel kennis die onderbouwd dat complimenten geven en ontvangen, zal bijdragen aan ons geluksgevoel. Dus hoe gaan we van klagen, naar geven en delen?
Wat is een compliment?
Betekenis compliment: Een compliment is een lovende of vleiende uitdrukking. Iemand kan iemand anders een compliment geven – verbaal of non-verbaal – als uiting van waardering voor een geleverde prestatie. Bij verbaal kun je dus denken aan: “Je hebt echt goed gesproken op de bruiloft.” of “Wat heb je dat mooi gemaakt”! Non-verbale complimenten zijn bijvoorbeeld een applaus, duimpje omhoog of schouderklopje. Blijk van waardering voor een geleverde prestatie. Die definitie vind ik dus al wat lastig, want als ik persoonlijk naar mijn relatie kijk, dan hou ik heel erg van complimenten over mijn uiterlijk of persoonlijkheid. Net als veel van mijn vriendinnen zou ik er graag iets meer ontvangen van mijn man. Echter is uiterlijk of persoonlijkheid geen prestatie, tuurlijk sport ik, let ik op mijn voeding, heb ik een coach en lees ik t.b.v. mijn ontwikkeling als persoon. Maar dit is gewoon wie ik ben, geen prestatie (buiten de bevalling die mijn moeder heeft geleverd voor mijn leven dan) en juist daarvoor heb ik de behoefte gezien te worden, gewaardeerd te worden door mijn partner. Is ons verschil in definitie van een compliment misschien de crux in deze?
Ik zoek verder en vind zo dus nog een definitie: Elke vorm van oprechte waardering voor een eigenschap, gedrag of uiterlijk van iemand. Kijk, dit herken ik persoonlijk beter. Waardering uitspreken, recht uit het hart, van iets wat je opvalt of raakt, op dat moment. Dat is voor mij een compliment, dat is wanneer ik een compliment geef en wanneer ik hem ook graag zou ontvangen. Wat maakt het dan zo lastig voor sommigen om dit uit te spreken. Want zeker in Nederland, houden we meer van klagen. We zijn sneller geneigd te praten over dingen die we niet leuk vinden, dan wat we wèl leuk vinden. Daarbij praten we het liefste achter de rug om, i.p.v. tegen de persoon zelf. Jammer toch, daar is ruimte voor verbetering denk ik, als we graag meer geluk willen ervaren in ons leven. Dus laten we ons gedrag eerst beter begrijpen als het om complimenten gaat.
Wat gebeurt er in ons brein?
Wetenschappers hebben ontdekt dat als je een compliment krijgt, dezelfde delen van je hersenen oplichten die geactiveerd worden als je een geldelijke beloning krijgt. Daarbij werkt een compliment zelfs sterker werkt op motivatie dan een geldelijke beloning.
Een compliment zorgt voor de aanmaak van dopamine in je hersenen. Dat heeft twee effecten. Het eerste effect: je krijgt een gelukzalig gevoel, een positief gevoel. Dat gebeurt ook bij bijvoorbeeld seks of bij een like op Instagram. Het tweede effect van dopamine is dat je een bepaalde handeling gaat herhalen, in dit geval omdat je dat compliment weer wil krijgen. In extreme gevallen is dit hetzelfde mechanisme als waar we in verslaving mee dealen: het verlangen naar dopamine. Maar dat is iets voor een ander blog.
Ok, gedrag dat beloond wordt, zal waarschijnlijk worden herhaald. Zo suggereert ander onderzoek ook dat complimenten ons kunnen helpen bij het aanleren van nieuwe motorische vaardigheden en gedragingen. Dus als je iemand vertelt hoe leuk hij het vindt dat jij glimlachte toen jullie elkaar begroette, zal jij waarschijnlijk weer glimlachen als je hem ziet. Zo werkt dat dus ook met complimentjes. Dit is hetzelfde mechanisme wat we gebruiken bij opvoeden of zelfs het aanleren van kunstjes bij je huisdier: we willen een gedrag stimuleren. Je koppelt een uitkomst wat je kind of huisdier als prettig ervaart (dopamine aanmaakt) aan een handeling. Als je je bordje leegeet, krijg je een toetje (dopamine shot). Als je gaat zitten, krijg je een koekje (dopamine shot). Complimenten (dopamine shots) zijn dus een eenvoudige manier om bij te dragen aan gedragsverandering. Echter is het bij compliment juist wel weer zo, dat het niet werkt als je (als gever) een uitkomst verwacht, dit is een heel belangrijk verschil. Het geven van complimenten moet als oprecht en zonder tegenprestatie gegeven worden in het proces, om bij te dragen. Verder, zien we complimenten ook als bevestiging en waardering, dit gaat ook een stukje terug naar de oertijd. We zijn sociale dieren. We vinden het belangrijk om goedkeuring te krijgen van anderen, van onze stam. Daar zijn we van afhankelijk, voor voeding en bescherming. Anders kun je niet overleven.
Wetenschap laat ook zien dat complimenten ons helpen elkaar leuk te vinden. Wanneer je de gewoonte hebt complimenten te geven, helpt je op te merken en te waarderen wat we goed en leuk vinden aan de mensen om je heen. En het werkt aanstekelijk: zodra jij van een vreemde een compliment hebt ontvangen, ben je sneller geneigd ook een vreemde een compliment te geven.
Verschil tussen man en vrouw
Onderzoek laat zien dat over het algemeen vrouwen elkaar meer complimenten geven dan mannen onder elkaar. Echter zit er wel een groot verschil in de situatie waarin we verkeren. Zodra er een doelgerichtheid in de situatie aanwezig is, zoals bij sport, geven mannen onder elkaar meer complimenten dan vrouwen. Vrouwen geven de voorkeur aan complimenten over uiterlijkheden aan elkaar, terwijl mannen elkaar liever complimenten geven over prestatie. Voor vrouwen vindt er wel een verandering plaats wanneer zij dus ook in een doelgerichte situatie bevinden, zoals sport, dan geven zij elkaar ook meer complimenten over prestatie i.p.v. uiterlijk. Een ander onderzoek laat zien dan mannen twee keer zoveel complimenten over uiterlijk geven aan vrouwen, dan andersom (vrouwen aan mannen). Als een vrouw een man een compliment geeft, gaat dit in de meeste gevallen over vaardigheid of eigenschap en veel minder vaak over het uiterlijk van de man. Het onderzoek uit 2006 ontdekte dat de reden hierachter is dat vrouwen voorzichtig zijn met complimenten over het uiterlijk van een man, omdat ze bang zijn de verkeerd indruk (idee van avance) te maken tegenover de man. Dat laat mij wel schrikken, want andersom werkt dat toch net zo? Hieronder kom ik nog terug op dubbele boodschap achter compliment.
Complimenten ontvangen.
Onderzoek laat zien dan wanneer we moeite hebben met het ontvangen van een compliment dit vaak te wijden is aan ons zelfbeeld. Wanneer wij een negatief zelfbeeld hebben, rijmt een positieve uiting over ons niet met onze realiteit over onszelf (cognitieve dissonantie). Dit kan laag zelfvertrouwen zijn, normen en waarden (doe maar nuchter, dit hoort niet) maar ook een perfectionisme (kan altijd beter) waardoor jij het compliment niet kan rijmen met jouw realiteit. Een andere reden kan zijn dat je erg bescheiden bent en daardoor als snel een compliment te groot en overdreven vindt. Zeer bescheiden mensen hebben daarom ook meer moeite met een compliment in ontvangst te nemen, omdat zij dit zien als een arrogante eigenschap: waardoor hun eigen zelfbeeld dus negatief wordt beïnvloed wanneer zij instemmen/accepteren betreffende het compliment.
Complimenten geven.
Veel van ons hebben een drempel om iemand een compliment te geven. Wat als deze persoon hier niet op zit te wachten? Zeker bij een vreemde, dan is er sowieso al angst om met een vreemde te praten, laat staan een effectief compliment te geven. Dit staat ons in de weg om daadwerkelijk een compliment uit te spreken. Snap ik, maar onderzoek laar zien dat complimentengevers onderschatten hoe goed hun complimenten mensen zouden doen voelen. Met andere woorden, mensen die de complimenten kregen, voelden zich gelukkiger, tevredener en gevleid dan de complimentengever had voorspeld. Nog mooier nieuws: datzelfde onderzoek laat zien dat het geven van een compliment ook de gemoedstoestand van de gever positief beïnvloedt. Dus je verbetert niet alleen het geluk niveau van de ander, maar ook nog eens van jezelf!
Tips voor het geven van een compliment:
- Spreek vanuit je eigen waardering: ‘Ik vind…. je ogen mooi’, ‘Ik waardeer….dat je er bent’ ipv ‘Dat is….mooi’ Het is veel krachtiger als het persoonlijk verwoord wordt.
- Oprechtheid. Geef geen compliment met dubbele boodschap: ‘Goede presentatie, kun je mij dat rapport vanmiddag nog opleveren?’. Dan lijkt het meer op paaien van. Verwacht nooit iets terug wanneer je een compliment geeft. Onderzoek bevestigd dat dit juist demotiverend werkt.
- Vermijd dubbelzinnigheid: Volg een compliment nooit op met een dubbelzinnige vraag of zin. Zo lijkt het wel dat deze persoon iets ‘extra’ heeft gedaan om het resultaat te krijgen of dat jij het gebeuren op een of andere manier niet vertrouwt. Dus ga voor: ‘Wat zie jij er goed uit vandaag!’ ipv 'Jij bent zoveel afgevallen, wat zie jij er goed uit nu.'
- Geef meteen. Het is het krachtigs om meteen vanuit je hart te spreken, hoe langer je wacht hoe groter de drempel om het alsnog te zeggen en groter de kans dat je het vergeet. Je laat een win-win momentje liggen voor de ander en jezelf.
- Geeft ruimte om te ontvangen. Ga na het geven van een compliment niet doorrazen over iets anders. Dan ontkracht je het compliment en moment. Geef ruimte, stilte, zodat de ander het kan laten landen en ontvangen. Dit is juist een moment om connectie aan te gaan en samen de verbinding te voelen.
Zoals eerder al benoemd is krijgen vrouwen graag complimenten over hun uiterlijk, dit doet een vrouw stralen en geeft zelfvertrouwen. Dus man, ben jij opzoek naar complimenten vrouwen, bekijk dan eens onderstaande lijstje en maak haar dag!
Complimenten voor vrouwen die haar doen laten stralen
- Het maakt niet uit wat je draagt, jouw zelfverzekerdheid maakt je zo woest aantrekkelijk
- Ik wist niet dat vrouwen zo mooi als jij zo lief konden zijn
- Ik voel me zo op m’n gemak bij jou
- Ik ben het liefst met jou
- Ik ben mezelf bij jou
- Ik spendeer het liefst mijn tijd met jou door
- Je ziet er goed uit zoals altijd
- Jij bent de mooiste versie van jezelf
- Je bent goed genoeg, slim genoeg, mooi genoeg en sterk genoeg. Geloof het!
- Wat straal je mooi!
Maar ja, ook de mannen kunnen wel eens een compliment gebruiken. Ook het zelfvertrouwen van de man kan zo af en toe wel een boost gebruiken, meer dan je denkt! Lees onderstaande complimenten voor mannen en kijk eens wat het met de man in dit verhaal doet!
Complimenten voor mannen
- Jij bent de reden waarom ik constant lach.
- Weet je, ik kan echt mijzelf zijn bij jou.
- Ik hou van je om wie je bent.
- Jij bent mijn held.
- Je ziet er vandaag zo knap uit in die outfit.Je ziet er altijd knap uit, zelfs ’s ochtends als je net uit bed komt.
- Ik vertrouw erop dat je ons in de juiste richting zult leiden.
- Ik ben zo blij dat ik jou in mijn leven heb.
- Je bent zo’n geweldige vader.
- Je zorgt ervoor dat ik me aantrekkelijk voel
- Wauw, ik zie dat je aan het trainen bent.
Nou, volgens mij hebben we genoeg inspiratie en wetenschappelijke onderbouwing om onszelf en elkaar meer geluk te geven. Zorg dat je met open ogen blijft kijken naar de wereld, in het hier-en-nu, dan komt er ruimte om dingen te zien: zodat je deze ook kan gaan waarderen en uitspreken. Het heeft een sneeuwbaleffect, aldus de wetenschap. Wie geef jij vandaag een compliment?
Over de auteur
Blijf op de hoogte
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en mis geen enkel bericht!