Intuitief eten, de 10 basisprincipes!

Tegenwoordig leven we in een dieetcultuur waarbij we de kinderen al jong meekrijgen dat ze vooral niet te veel mogen eten want anders worden ze dik. Intuitief eten is totaal geen dieet! Het gaat over het leren luisteren naar je lichaam en dus je eigen behoeften en signalen, in plaats van signalen van buitenaf. Kinderen kunnen dit eigenlijk al van nature, maar ouders leren dit hun kinderen af.

Intuitief eten, hoe zit dat nu?

Baby’s blinken uit als we het hebben over intuitief eten. Baby’s beginnen te huilen als ze honger hebben en stoppen vervolgens met drinken als ze voldoende hebben. Al snel denken ouders het beter te weten en dit te beïnvloeden. Vanuit het consultatiebureau worden richtlijnen voorgeschreven omtrent de juiste hoeveelheid voeding voor baby’s. Hierbij gaat het omtrent de hoeveelheid flesjes die een baby ongeveer moet hebben en in welke hoeveelheden deze flesjes worden uitgebreid en vervolgens worden opgevolgd met vast voedsel. Met goede bedoelingen streven ouders er vaak naar dat hun kinderen 5 hapjes groenten of hun bord moeten leegeten. Echter door het kind maar te laten luisteren naar zijn of haar lichaam geeft het kind het vertrouwen in zijn of haar lichaam en dit geeft vervolgens weer een stevige basis voor de rest van hun leven. Geeft het eten dus geen macht, maar geef het lichaam van het kind opnieuw vertrouwen en volg het gedrag van kinderen dat gebaseerd is op intuitief eten.

Toename in eetstoornissen

Tegenwoordig is het aantal vrouwen met een verstoorde relatie met voedsel flink toegenomen. Dit ziet men ook terug in het aantal vrouwen met een eetstoornis. Niet alleen bij vrouwen maar ook bij jongere meiden komt het steeds vaker voor. Meiden beginnen al op jonge leeftijd met diëten, gaan van dieet naar dieet. Zijn verder totaal niet tevreden met hun lichaam, vinden zichzelf dik, voelen zich schuldig als ze gegeten hebben, gebruiken voedsel om emoties te onderdrukken of zijn juist heel strikt en mogen helemaal niks eten en verhongeren zichzelf. Veel van deze meiden en vrouwen hebben in hun jeugd al een negatieve sfeer ervaren als het om eten ging.

Door bepaald eten goed of slecht te noemen, gaat het kind zich al snel schuldig voelen als hij of zij het alsnog gegeten heeft. Dat wat niet mag, krijgt een grote aantrekkingskracht. Kinderen hebben al erg snel in de gaten dat volwassenen bang zijn te veel of te slecht te eten en dus te dik te worden. Waarbij de volwassen ook nog nadrukkelijk benoemt dat dik zijn fout is. Uit onderzoek blijkt dat 40 tot 50 % van de peuters al ontevreden is met hun lichaam. Momenteel probeert men kinderen aan te leren dat lichamen variëren en dat er geen goed of fout is. Hierbij verschillen eetbehoeften ook van mens op mens, hierbij is alles goed.

Alleen ongezond eten?

We denken al snel dat, wanneer we de kinderen laten bepalen wat ze willen eten (intuitief eten), ze dan alleen maar ongezonde voedingsmiddelen zullen kiezen. Dus dan maar alleen chips en koekjes eten? Echter laat onderzoek zien dat intuitief eten een meer gevarieerd eetpatroon oplevert. Laat niet de gehele verantwoordelijkheid bij de kinderen liggen, maar deel deze verantwoordelijkheid met hun. Zo zullen ouders het tijdstip van eten bepalen. Naast het tijdstip bepaald de volwassenen ook nog altijd het aanbod, echter in dit aanbod bestaan wel keuzemogelijkheden van het kind. Als volwassenen dan wel genoegen nemen met de keuze van het kind, dan meer even wat minder groenten. Als het kind aangeeft hier genoeg aan te hebben dan is dat goed.

Belonen met eten

We zijn al snel geneigd om het kind te belonen met bepaalde voedingsmiddelen. Denk hierbij aan het geven van een snoepje als het kind zich goed gedragen heeft, of in plaats van uiteten naar de Mac Donalds gaan om iets te vieren. Het kind zal goed gedrag associëren met bepaalde voedingsmiddelen terwijl het hier in principe niet om draait. Hierbij gaat het ook om het troosten van kinderen, probeer hierin andere manieren te vinden dan voedingsmiddelen zodat er door het kind andere associaties worden gelegd en het intuitief eten wordt versterkt.

De 10 principes van intuitief eten

Tot nu toe heb ik het voornamelijk alleen om kinderen gehad, hier liggen natuurlijk de wortels voor een gezond eetpatroon. Misschien vraag je je nu af hoe jij het intuitief eten ook in het dagelijks leven voor jezelf kunt gaan toepassen. Met behulp van onderstaande 10 principes leer ik je hoe je in contact kunt komen met je eigen lichaam en zo dus kunt afgaan op innerlijke signalen als honger, verzadiging en voldoening. Neem afscheid van alle diëten maar ga opzoek naar jou manier waarop jij je goed voelt in je eigen lichaam.

Aan de hand van de 10 principes van intuitief eten leer je weer te vertrouwen op je lichaam, zeg je vaarwel tegen je dieet en bouw je weer een fijne relatie met eten op. Intuitief eten heeft helemaal niks te maken met diëten, voedingsschema’s, discipline of wilskracht. Het wordt ook wel de anti-dieet methode genoemd. Deze methode is op gedrag gericht in plaats van regels of restricties. Krijg opnieuw grip op je leven door je lichaam te vertrouwen en te genieten zonder jezelf hierbij restricties op te leggen.

1 voorwaarde: geef jezelf onvoorwaardelijke toestemming om te eten wat je wilt zonder je schuldig te voelen! Vertrouw hierbij op je interne honger- en verzadigingssignalen, maar ook op andere signalen als energieniveau, mentale gesteldheid en je stressniveau. Je leert je lichaam te vertrouwen op wanneer, wat en hoeveel je moet eten.

De 10 basisprincipes van intuitief eten

• Zeg vaarwel tegen alle diëten!

Verzet je tegen de dieetcultuur, verwijder alle signalen die te maken hebben met de dieetcultuur. Ontvolg zo bijvoorbeeld social-media accounts op instagram die diëten en dieetgedrag promoten. In plaats hiervan volg accounts die positieve berichten plaatsen omtrent gezondheid en voeding. Het is soms moeilijk te onderscheiden of het berichten zijn die dieetgedrag promoten of gaan over een gezonde levensstijl. Let hierbij op dat het je niet vertelt hoeveel en/of wat je moet eten, hierbij gaat het om een dieet. Het kan zijn dat zij zich promoten als een gezonde levensstijl, maar trap hier dus niet in!

• Respecteer je hongergevoel

Het gevoel van honger hebben is een normaal biologisch proces. Zorg dus ervoor dat je voldoende voedingsmiddelen binnenkrijgt. Hierbij ligt de nadruk op voornamelijk koolhydraten en eiwitten. Zij geven voornamelijk energie af aan het lichaam en zorgt voor voldoende herstel. Geef je je lichaam niet voldoende energie of brandstof dan kan dit tot overeten en snaaigedrag resulteren. Dit is ook weer een normale reactie van het lichaam, gezien het lichaam wilt overleven. Leren om dit biologische signaal te accepteren en ernaar te luisteren vormt de basis voor het opnieuw opbouwen van vertrouwen in jezelf en in je eetgedrag.

• Stop de strijd met eten, sluit een vriendschap met eten

Probeer eten niet als goed of slecht te bestempelen maar als neutraal. Als je jezelf restricties oplegt tot het nuttigen van bepaalde voedingsmiddelen kan dit leiden tot sterke gevoelens van beperking die zich vervolgens kunnen ontwikkelen on oncontroleerbare, onbedwingbare honger en ook eetbuien. Zo’n een eetbui leidt vaak tot schuldgevoelens. Hierdoor begint de cyclus weer opnieuw.

• Doei eetpolitie!

Zeg nee tegen de stem in je hoofd die zegt dat je goed bezig bent wanneer je zo min mogelijk calorieën op een dag gegeten hebt of juist zegt dat je slecht bezig bent als jij net op die ene verjaardag een stuk taart hebt genuttigd. Deze negatieve opmerkingen en beschuldigingen bezorgen je een schuldgevoel. Het wordt hierdoor moeilijk om eten als een normale, plezierige bezigheid te zien wanneer de eetpolitie de leiding heeft.

• Opzoek naar de voldoening, een voldaan gevoel

Door de bestaande dieetcultuur gaat een van de meest basale dingen van het bestaan al snel vergeten, namelijk: het genot en de voldoening van eten. Als je niet voldaan bent blijf je zoeken naar dat ene aspect om voldoening te creëren. Als je eet wat je echt wilt eten, waar je ook echt zin in hebt, in een omgeving waar je je prettig en op je gemak voelt, draagt dat bij aan een voldaan en goed gevoel. Je ‘vol’ voelen is het fysieke gevoel van verzadiging en voldoening is het mentale gevoel van verzadiging… Denk hier maar eens over na!

• Voel wanneer je voldaan bent

Luister naar de signalen van je lichaam die je vertellen dat je geen honger meer hebt. Volg hiernaast de signalen die aangeven dat je verzadigd bent. Om je verzadiging te respecteren moet je erop vertrouwen dat je jezelf het eten gunt waar je zin in hebt. Hierbij een tip: pauzeer tijdens het eten om stil te staan bij de vraag, hoe smaak het eten? Ga vervolgens je hongerniveau na. Het gevoel van verzadiging zal vanzelf komen als je daadwerkelijk op het moment gaat eten wanneer je honger hebt.

• Zeg vaarwel tegen emotioneel eten, wees lief voor je emoties

Emotioneel eten is wanneer je eet om andere redenen dan fysieke honger. Misschien eet je om emoties te onderdrukken, uit verveling of uitstelgedrag. Probeer jezelf andere coping mechanismen aan te leren die je helpen om bepaalde emoties de baas te zijn en de situatie te beheersen. Elk gevoel heeft een trigger, maar zo heeft ook elke trigger een mogelijke strategie om dit gevoel weer te laten verdwijnen of hanteerbaar te maken. Eten kan vaak op korte termijn troost bieden, afleiden of zelf verdoven maar zal niet de uiteindelijke oplossing bieden. Het gevoel en of de emoties zullen na korte termijn weer terugkeren. Om het probleem op te lossen zal je de bron van het probleem moeten aanpakken.

• Heb respect voor je lichaam

Zorg voor je lichaam op een respectvolle, liefdevolle manier. Luister naar je lichaam, zorg fysiek en mentaal voor je lichaam en ben vriendelijk en medelevend voor je lichaam. Waardeer je lichaam zoals het nu is. Probeer je kijk op je eigen lichaam te verleggen van je imperfecties en vergelijking met anderen naar alles wat je lichaam voor je doet en waarom je er zo dankbaar voor bent. Het is normaal dat je hiermee worstelt, maar heb er vrede mee, heb medeleven en geduld met jezelf. Ook jou lichaam verdient respect.

• Zie beweging als iets leuks

Iedereen weet dat het goed voor ons lichaam is om te bewegen, maar vele van ons zien het ook als een verplichting, iets dat moet.. Door de huidige maatschappij waarbij de aandacht op uiterlijk flink toeneemt wordt beweging als snel iets dat moet in plaats van iets dat we willen doen. Je hoeft niet meteen flink actief te worden, maar wordt gewoon acties en je zult het verschil al merken. Misschien voel je je al sneller energierijker en slaap je wellicht beter? Verplaats je aandacht naar hoe het voelt om je lichaam te bewegen, juist door je te verplaatsen in hoe je je voelt tijdens het bewegen kan het verschil maken om de volgende dag wel die wandelschoenen aan te trekken en een wandeling met plezier te gaan maken zonder dat het moet.

• Kies voor eten dat goed is voor je gezondheid

Kies goede voeding uit selfcare en niet uit controle of uit een beperking/de restricties die je jezelf hebt opgelegd. Denk aan voedingsmiddelen die je aan je voedingspatroon kunt toevoegen om goed voor jezelf te zorgen. Je hoeft hierbij niet voortdurend perfecte keuzes te maken om gezond te zijn, hiernaast heeft je lichaam ook suikers en vetten nodig. Je lichaam zal niet snel een voedingstekort opbouwen of ongezond worden van een tussendoortje, een ijsje, een vettige hap etc. Het gaat erom wat je consequent eet en doet om je lichaam gezond te houden.  Het gaat om de stappen die je zet, om de vooruitgang die jezelf ziet en niet om de perfectie.

Intuitief eten boek

Sharon Numan en Henrike Weerstand hebben samen een boek uitgebracht over intuitief eten. De titel van het boek is dan ook: Intuitief eten Het omschrijft hoe je van eten kunt genieten zonder te diëten, geeft je handvaten om jezelf te bevrijden van emotie-eten en zorgt er uiteindelijk voor dat ook jij je goed gaat voelen in je eigen lichaam!

Zeg gedag tegen alle diëten en start met intuitief eten!