Hoewel we vaak het bewustzijn eren als het toppunt van evolutie en geloven dat het ons onderscheidt van andere dieren, is het in feite het onbewuste dat een dominante rol speelt in onze gedachten en acties. We hebben de neiging om het onbewuste te beschouwen als een secundaire speler, slechts een assistent van het bewustzijn. Freud zelf beschouwde het onbewuste als een opslagplaats voor onaangename herinneringen en basale impulsen die door het bewustzijn getemd moesten worden. Echter, "Het slimme onbewuste" toont aan dat dit beeld misplaatst is. Het onbewuste, met een verwerkingsvermogen dat ruwweg 200.000 keer groter is dan dat van het bewustzijn, bepaalt in werkelijkheid onze acties, gedachten en emoties. Ap Dijksterhuis slaagt erin op een indrukwekkend duidelijke manier uit te leggen hoe het menselijk gedrag in elkaar steekt.
