Leven volgens de zeven deugden

Wat we ons ook toepraten, wij mensen zijn gewoonweg niet gemaakt voor het huidige, hectische dagelijkse leven. Natuurlijk proberen we ons zo goed mogelijk aan te passen, maar veel zijn toch op zoek naar wat extra houvast. Zo gooien we ons in persoonlijke ontwikkeling boeken, starten met yoga of keren terug naar oude waarden. Niet om terug te gaan in de tijd, maar om vooruit te leven met meer richting. Deze oude waarden bevatten de zeven deugden, die een tijdloos kompas vormen.

Misschien merk je dat je steeds vaker twijfelt over wat goed voelt. Misschien heb je wat meer richting nodig bij het maken van de juiste keuzes. Wat het ook is, de zeven deugden kunnen je de goede weg op sturen. Het doel van de deugden is niet om perfect te zijn, maar om het oefenen van gedrag dat je sterker maakt vanbinnen. Denk aan eigenschappen zoals moed, rechtvaardigheid of liefde.

De geschiedenis van de zeven deugden

De geschiedenis van de zeven deugden gaat terug tot de oudheid, waar ze voor het eerst werden gecategoriseerd door filosofen als Plato en Aristoteles. In de Griekse en Romeinse tradities werden de deugden gezien als onmisbare eigenschappen voor een goed en deugdzaam leven. Het idee werd later overgenomen en verder ontwikkeld door de christelijke filosofen, waarbij de kardinale deugden — wijsheid, moed, matigheid en rechtvaardigheid — werden gecombineerd met de drie theologische deugden: geloof, hoop en liefde. Deze combinatie werd vaak gebruikt als leidraad voor het ethische en morele gedrag van gelovigen.

Van filosofische en religieuze discussies tot ethische richtlijnen
Door de eeuwen heen bleven de zeven deugden een belangrijk uitgangspunt voor filosofische en religieuze discussies, en ze werden steeds meer gezien als een manier om persoonlijke groei en gemeenschapswaarde te bevorderen. Vandaag de dag zien we ze meer als ethische richtlijnen van hoe we ons moeten gedragen.

Wat zijn de zeven deugden?

De zeven deugden vormen samen ons moreel kompas. Ze zijn verdeeld in twee groepen: vier kardinale en drie theologische deugden. De kardinale deugden zijn wijsheid, moed, matigheid en rechtvaardigheid. Deze gaan over hoe je omgaat met het leven van alledag. Je herkent ze in keuzes die je maakt op je werk, in gesprekken of tijdens lastige momenten. De andere drie zijn geloof, hoop en liefde. Deze richten zich meer op vertrouwen, verbinding en hoe je in het leven staat. Ze geven betekenis aan wat we doen. Het draait niet om regels volgen, maar om bewust te kiezen voor waarden die bij ons passen. Elke deugd nodigt ons uit om stil te staan bij ons gedrag.

Wijsheid helpt je om na te denken voor je handelt. Matigheid voorkomt dat je doorschiet in gewoonten. Moed laat je doen wat goed voelt, ook als dat lastig is. Rechtvaardigheid gaat over eerlijk zijn, niet alleen naar anderen maar ook naar jezelf. Denk hierbij aan het strijden voor een goede scheiding tussen werk en privéleven om je eigen mentale gezondheid op stand te houden. Samen geven deze eigenschappen richting aan hoe je wil leven. Zonder vaste route, maar met vaste waarden.

De zeven deugden op een rij

• Wijsheid - (Kardinaal)
• Moed - (Kardinaal)
• Matigheid - (Kardinaal)
• Rechtvaardigheid - (Kardinaal)

• Geloof - (Theologisch)
• Hoop - (Theologisch)
• Liefde - (Theologisch)

Rust vinden in een wereld vol prikkels

De constante stroom van prikkels die we ervaren op dagelijkse basis maakt ons gestrest en opgejaagd. We moeten van alles op de hoogte zijn en veel van ons zitten de hele werkdag achter de computer. We weten dat dit niet goed voor ons is, maar soms hebben wat meer motivatie nodig om grenzen te stellen. Hier kunnen deugden het nodige tegenwicht bieden. De deugd geloof geeft ons zo vertrouwen in iets groters dan onszelf. Hoop laat ons kijken naar mogelijkheden, zelfs als alles tegenzit. Liefde gaat verder dan romantiek. Het draait om oprechte aandacht, ook voor mensen die we niet kennen. Kortom, het leert ons om de nodige grenzen te stellen.

Juist in deze tijd kan het erg waardevol zijn om bewuster te leven. Misschien stel je zo de grens om een middag offline te zijn of om gestructureerde pauzes te pakken met behulp van de Pomodoro-methode. Door deze keuzes bewust te maken en er vol vertrouwen achter te staan dankzij de deugden, creëer je ruimte voor rust.

De zeven deugden in actie

We gebruiken de zeven deugden tegenwoordig dus meer als een richtlijn binnen onze persoonlijke ontwikkeling. Stel je voor: je voelt je verleid om een makkelijke weg te kiezen of een lastige beslissing uit te stellen. Op zo’n moment kan je je afvragen: wat zou moed nu doen? Of wat betekent rechtvaardigheid in deze situatie? Het gaat niet om het geven van perfecte antwoorden, maar om het stilstaan bij wat we zelf belangrijk vinden. Ook (en misschien wel vooral) in situaties waarin verleiding op de loer ligt. Denk aan impulsen die je afleiden van je doelen, zoals de keuze om toch nog even een gokje te wagen bij een online casino zonder idin. Het lijkt onschuldig, maar vraagt alsnog om een bewuste keuze.

Blijf trouw aan je eigen waarden
Door vaker stil te staan bij dit soort momenten, wordt leven volgens deugden steeds natuurlijker. Je herkent sneller wat past bij jou. Je merkt dat je makkelijker nee zegt tegen dingen die je uit balans brengen. Zo ontwikkel je een sterkere verbinding met jezelf. Niet door streng te zijn, maar door trouw te blijven aan je eigen waarden.

Van inzicht naar dagelijks leven

Ben jij geïnspireerd en wil je ook wat meer leven volgens de zeven deugden? Kies dan om te beginnen één deugd uit die bij je past en neem die je dag in. Laten we als voorbeeld de deugd ‘wijsheid’ pakken. Sta door de dag een moment stil voordat je iets zegt of doet. Vraag jezelf af of je vanuit inzicht handelt, of vanuit gewoonte. En onthoud, je hoeft niks perfect te doen, fouten maken is juist een belangrijk onderdeel van het proces. Je leert er veel van en dat is wat telt. Houd elke avond bij wanneer je volgens jouw waarden hebt gehandeld, of wanneer je dat moeilijk vond.

Ook gesprekken kunnen helpen. Deel zo bijvoorbeeld met iemand wat je bezighoudt, vraag naar hun kijk op moed of rechtvaardigheid. De kracht van deugden zit niet in het grote gebaar. Het zit in de kleine, bewuste stap. Doe dit elke dag opnieuw en je zult merken dat je steviger in je schoenen staat. Minder geleefd, meer in verbinding met wat voor jou klopt.