Gezonde nagels: wat vertellen ze jou over jouw gezondheid?

Onze handen en nagels zijn vaak het eerste wat mensen opmerken wanneer ze met ons praten. Gezonde nagels spelen een cruciale rol in onze dagelijkse activiteiten en kunnen veel vertellen over onze algehele gezondheid. Veranderingen in de nagelkleur, vorm, textuur en groeipatroon kunnen namelijk aanwijzingen zijn voor onderliggende gezondheidsproblemen. In dit blog gaan we dieper in op wat jouw gezonde nagels over jouw welzijn kunnen onthullen.

Waaruit bestaan nagels?

Nagels zijn samengesteld uit verschillende delen. De nagelplaat is het harde en platte gedeelte van de nagel die we zien en waar vrouwen (ik dus ook) nagellak op aanbrengen. Onder de nagelplaat bevindt zich de nagelmatrix, ook wel de nagelwortel genoemd. De nagelmatrix bevindt zich onder de huid aan de basis van de nagel en is verantwoordelijk voor de groei van de nagel. Het is een gebied met actief delende cellen die keratine produceren, het belangrijkste eiwitcomponent van nagels.

Nagels groeien vanuit de nagelmatrix, dat zich onder de huid aan de basis van de nagel bevindt. Nieuwe cellen worden continu gevormd in de nagelmatrix en duwen oude cellen naar voren, waardoor de nagelplaat groeit. De snelheid van nagelgroei kan variëren, maar gemiddeld groeien vingernagels ongeveer 3 mm per maand, terwijl teennagels langzamer groeien, ongeveer 1 mm per maand. De groei en gezondheid van nagels zijn afhankelijk van een goede bloedtoevoer en voeding. Bloedvaten in de nagelmatrix voorzien de delende cellen van zuurstof en voedingsstoffen, waardoor nieuwe nagelcellen worden geproduceerd. Een gezonde bloedcirculatie is daarom essentieel voor de groei van gezonde nagels.

De belangrijkste component van nagels is keratine, een sterk en taai eiwit dat ook in onze huid en haren voorkomt. Keratine zorgt voor de stevigheid en hardheid van nagels. Nagels bestaan ook uit andere eiwitten, lipiden (vetten) en mineralen, zoals calcium. De nagelplaat rust op het nagelbed, dat zich onder de nagelplaat bevindt en bestaat uit een laag van los bindweefsel. Het nagelbed hecht de nagel aan de huid en zorgt ervoor dat de nagel op zijn plaats blijft. Naast het nagelbed bestaat de nagel ook uit nagelriemen. Nagelriemen zijn de dunne, zachte huidplooien die de basis van de nagel omringen. Ze beschermen de groeiende nagelmatrix en spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van infecties.

Hoe zien gezonde nagels eruit?

Gezonde nagels hebben een aantal kenmerken die erop wijzen dat ze in goede conditie zijn. Hier zijn enkele eigenschappen van gezonde nagels:

1. Roze kleur: Gezonde nagels hebben over het algemeen een roze tot lichtroze kleur. Dit duidt op een goede bloedtoevoer naar het nagelbed.
2. Glad en egaal oppervlak: Gezonde nagels hebben een glad en gelijkmatig oppervlak, zonder deuken, putjes of ribbels.
3. Stevigheid: Gezonde nagels zijn stevig en niet broos. Ze zijn bestand tegen buigen en breken.
4. Heldere nagelplaat: De nagelplaat, het harde deel van de nagel, moet helder en transparant zijn zonder verkleuringen of donkere vlekken.
5. Soepele nagelriemen: Gezonde nagels hebben goed gehydrateerde en soepele nagelriemen die de basis van de nagel goed bedekken.
6. Lunula (halvemaanvorm): Een gezonde nagel kan een lichte, halvemaanvormige witte zone vertonen, de lunula, aan de basis van de nagel. Niet bij iedereen is de lunula even duidelijk zichtbaar.
7. Langzame groei: Gezonde nagels groeien gestaag, ongeveer 3 mm per maand voor vingernagels en 1 mm per maand voor teennagels. Snelle, onregelmatige groei kan soms een teken zijn van gezondheidsproblemen.
8. Geen pijn of zwelling: Gezonde nagels moeten geen pijn, zwelling of ontsteking veroorzaken. Onaangename symptomen kunnen wijzen op infecties of andere aandoeningen.

De gezondheid van jouw nagels

Nagelveranderingen kunnen een signaal zijn van onderliggende gezondheidsproblemen. Hier zijn enkele voorbeelden van wat nagelveranderingen kunnen onthullen:

1. Bleke nagels: Als je nagels bleker zijn dan normaal, kan dit een teken zijn van bloedarmoede. Een laag hemoglobinegehalte in het bloed kan de nagels bleek doen lijken. Het kan ook duiden op een verminderde bloedcirculatie naar de nagels of een tekort aan voedingsstoffen, zoals ijzer.
2. Witte vlekken op nagels: Leukonycia, een veelvoorkomende nagelafwijking en worden meestal veroorzaakt door kleine beschadigingen aan de nagelmatrix. Deze beschadigingen kunnen ontstaan door kleine trauma's, zoals stoten of tikken op de nagels. De witte vlekken zijn meestal onschadelijk en verdwijnen na verloop van tijd naarmate de nagel groeit. Soms kunnen witte vlekken op nagels echter ook worden geassocieerd met andere factoren, zoals een tekort aan voedingsstoffen (zoals zink of calcium), een infectie of een onderliggende aandoening.
3. Terry's nagels: vernoemd naar de Britse dermatoloog R. J. Terry, zijn een nagelafwijking die vaak in verband wordt gebracht met verschillende gezondheidsproblemen. Deze aandoening wordt gekenmerkt door een witte of lichtgekleurde nagelplaat met een smalle, rode band aan de bovenkant van de nagel. Het lijkt alsof de nagel in twee delen is verdeeld, waarbij het onderste deel wit of licht van kleur is en het bovenste deel een donkere, roodbruine of bruinachtige tint heeft. Terry's nagels kunnen worden geassocieerd met verschillende onderliggende medische aandoeningen, zoals levercirrose, chronische nierinsufficiëntie, congestief hartfalen, diabetes mellitus en sommige auto-immuunziekten. Deze aandoening kan optreden als gevolg van veranderingen in de bloedtoevoer naar de nagelbedden, waardoor de nagelplaat van kleur verandert. Het is belangrijk op te merken dat Terry's nagels geen specifieke diagnose op zich zijn, maar eerder een visuele aanwijzing kunnen vormen voor mogelijke gezondheidsproblemen.
4. Gele nagels: Gele nagels kunnen veroorzaakt worden door een schimmelinfectie. In sommige gevallen kunnen ze ook wijzen op een aandoening van de lever, zoals geelzucht. Als je geen nagellak draagt en je nagels blijven geelachtig, is het raadzaam om een arts te raadplegen.
5. Broze of splijtende nagels: Nagels die gemakkelijk breken, splijten of afschilferen kunnen duiden op een gebrek aan vocht en hydratatie. Ook een tekort aan vitamines en mineralen, zoals biotine, kan dit probleem veroorzaken. Daarnaast kunnen problemen met de schildklier een rol spelen bij broze nagels. Enkele van de meest voorkomende vitaminetekorten bij broze, zwakke nagels zijn onder andere vitamine B, vitamine D en ijzer. Broze, zwakke en droge nagels worden vaak veroorzaakt door een ijzergebrek. Hoewel vermoeidheid een van de eerste tekenen van een ijzertekort is, kan het zich dus ook manifesteren door broze of zelf lepelvormige nagels.
6. Putjes in de nagels: Kleine putjes in de nagels kunnen voorkomen bij mensen met psoriasis, een huidaandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen en schilfering. Als je deze putjes opmerkt, is het aan te raden om een dermatoloog te raadplegen voor een diagnose.
7. Rode streepjes of lijnen: Rode streepjes of lijnen onder de nagels kunnen een teken zijn van ontstekingen of infecties. Soms kunnen ze ook ontstaan door letsel aan de nagelriemen. Als deze streepjes aanhouden, is het belangrijk om medisch advies in te winnen.
8. Blauwe of paarse nagels: ook wel cyanose genoemd, kunnen een indicatie zijn van een gezondheidsprobleem dat de zuurstofvoorziening naar het lichaam beïnvloedt. Deze verkleuring ontstaat meestal doordat er onvoldoende zuurstofrijk bloed naar de nagels stroomt, waardoor ze een blauwachtige of paarse tint krijgen. Enkele mogelijke oorzaken van blauwe of paarse nagels zijn een slechte bloedcirculatie, zuurstoftekort in het bloed, bloedstoornissen, vergiftiging en infecties. Het kan zijn dat blauwe of paarse nagels kunnen optreden als gevolg van tijdelijke omstandigheden, je hoeft je dus niet direct zorgen te maken omtrent jouw gezondheid.
9. Koilonychia (lepeltjesnagels): Koilonychia is een aandoening waarbij de nagels dun, zacht en met een lepelachtige vorm zijn. Het kan wijzen op ijzertekort of bloedarmoede. Als je lepeltjesnagels opmerkt, is het verstandig om een arts te raadplegen om de onderliggende oorzaak te achterhalen.
10. Verdikte nagels: Als je nagels dikker zijn dan normaal en moeilijk te knippen zijn, kan dit duiden op een schimmelinfectie. In sommige gevallen kan ook psoriasis of een traag werkende schildklier verantwoordelijk zijn voor verdikte nagels.
11. Donkere strepen: Verticale donkere strepen op de nagels kunnen in sommige gevallen onschuldig zijn, maar ze kunnen ook een teken zijn van melanoom, een vorm van huidkanker. Als je plotseling donkere strepen op je nagels ziet, zoek dan onmiddellijk medische hulp.
12. Zwarte of bruine streepjes: Deze verschijning kan verschillende oorzaken hebben en moeten serieus worden genomen, omdat ze soms een teken kunnen zijn van een onderliggend gezondheidsprobleem. Enkele mogelijke oorzaken van zwarte of bruine streepjes op de nagel zijn hematomen (kleine verwondingen of trauma aan de nagelbedden), melanonychia (het ontstaan van donkere streepjes of vlekken op de nagel door een ophoping van melanine (het pigment), meestal onschuldig maar kan ook geassocieerd worden met huidkanker), medicijnreactie of er kan sprake zijn van een infectie.

Het is belangrijk op te merken dat veranderingen in de nagels niet altijd wijzen op ernstige gezondheidsproblemen. Sommige afwijkingen kunnen tijdelijk zijn en worden veroorzaakt door externe factoren. Zorg goed voor jezelf en je nagels, door je nagels schoon te houden, ze op de juiste manier op de juiste lengte te knippen, vijl je nagels om ze in de gewenste vorm te krijgen, bescherm je nagels, eet een gezond dieet en voed op deze manier je nagels, vermijd nagelbijten voor gezonde nagels en zorg voor de juiste nagellak (eventueel van Magic Nails) en aceton bij het gebruik ervan.

Functie van de nagel

Nagels hebben verschillende functies en zijn meer dan alleen een esthetisch aspect van onze handen en voeten. Hier zijn enkele belangrijke functies van nagels:

1. Bescherming: Een van de belangrijkste functies van nagels is het bieden van bescherming aan de zachte en gevoelige huid op onze vingertoppen en tenen. Nagels vormen een harde barrière die voorkomt dat de huid direct wordt blootgesteld aan externe schade, zoals stoten of krassen.
2. Manipulatie: Nagels spelen een cruciale rol bij het uitvoeren van verschillende taken, zoals vastpakken, vasthouden en grijpen. Ze vergroten de functionaliteit van onze vingers, waardoor we beter in staat zijn om voorwerpen vast te pakken en handelingen uit te voeren die complexe precisie vereisen.
3. Sensatie: Nagels bevatten een groot aantal zenuwuiteinden, waardoor ze gevoelig zijn voor aanraking en temperatuurveranderingen. Deze gevoeligheid stelt ons in staat om subtiele tactiele informatie te ontvangen en om te reageren op onze omgeving.
4. Ondersteuning: Nagels dragen bij aan de algehele stevigheid van onze vingertoppen en tenen. Ze helpen de structuur van de vingers en tenen te behouden, waardoor ze beter bestand zijn tegen externe druk.
5. Krabben en beschermen: In sommige situaties, zoals jeuk of het verwijderen van vuil onder de nagels, kunnen nagels worden gebruikt om te krabben of te schrapen. Dit helpt bij het verminderen van ongemak en het handhaven van de hygiëne.

Hoewel nagels een belangrijke rol spelen bij het beschermen en ondersteunen van onze vingers en tenen, is het ook van belang om ze goed te verzorgen en te onderhouden. Regelmatig knippen, schoonmaken en hydrateren van de nagels en nagelriemen helpt problemen zoals infecties en nagelafwijkingen te voorkomen. Haal de juiste nagelverzorgingsproducten in huis en organiseer gezellige manicure en/of pedicure sessie bij jou thuis.