Strategie bepalen: deze modellen kun je gebruiken

Zonder strategie bepalen ben je als ondernemer verdwaald. Wanneer je niet weet wat je doel is en hoe je dat doel zal kunnen bereiken, zal je bedrijf gegarandeerd falen. Iedere keuze die je maakt, moeten namelijk op elkaar aansluiten en je onderneming stukje bij beetje de juiste richting in duwen. Hetzelfde geld voor ons persoonlijk leven. Wil jij gezonder leven maar eet je alleen junkfood na je bezoekje aan de gym? Dan zal je nooit je doelen bereiken.

De juiste strategiemodellen bieden ons houvast en maken ons bewuster van wat werkt en wat niet. Door de juiste strategie bepalen voorkom je dat je verdwaalt in losse acties zonder lange termijnvisie.

Waarom strategie belangrijk is voor succes

Een strategie helpt ons doelgericht te werken, geeft richting aan onze keuzes en voorkomt dat we onnodig blijven schakelen. Zelfs als je op je gevoel vertrouwd en toevallig steeds de juiste keuzes maakt, zal het nooit zorgen voor stabiele groei. Daarnaast weet je zo niet zeker of je acties daadwerkelijk bijdragen aan het resultaat dat je zoekt. Wil jij dus bijvoorbeeld een marketing strategie bepalen voor je bedrijf? Stel dan concreet vast waar je heen wilt en bepaal welke middelen en stappen hiervoor nodig zijn. Dat voorkomt losse beslissingen zonder samenhang.

Door bewust te kiezen, kun je sneller bijsturen als dat nodig is. Onthoud ook dat strategie niet hetzelfde is als een plan. Een plan is tijdelijk waar een strategie over het grotere geheel gaat. Het is een framework om beslissingen te maken over hoe je als bedrijf zijn plekje kan claimen op de huidige markt. Laten we eens gaan kijken naar een aantal handige modellen die gebruikt kunnen worden voor het bepalen van jouw persoonlijke strategie.

Bekende modellen die je kunt gebruiken

Ieder strategie model heeft zijn eigen kracht. Sommige richten zich op interne zaken zoals je sterke punten, andere leggen juist de focus op je markt of je doelgroep. Door verschillende modellen te leren kennen, ontdek je wat bij jouw situatie past. Een veelgebruikt model is zo bijvoorbeeld de SWOT-analyse. Daarmee onderzoek je sterke en zwakke punten en zet je de kansen en risico’s van het bedrijf in beeld. Het Business Model Canvas laat je vervolgens nadenken over hoe je waarde levert en verdient. Wil je onderzoeken hoe je kunt groeien? Dan biedt de Ansoff Matrix houvast.

Ook Porter's 5 Forces is waardevol. Dit model helpt je beter begrijpen hoe concurrentie werkt. Tot slot is er de Golden Circle, die kortom uitzoekt waarom je iets precies doet. Niet op wat je doet, maar waarom je doet wat je doet. Zo’n aanpak helpt bij het scherp krijgen van je kernboodschap.

Een lijstje van de bekende modellen voor strategie bepalen:

• SWOT-analyse
• Business Model Canvas
• Ansoff Matrix
• Porter’s 5 Forces
• Golden Circle

SWOT-analyse: je sterktes en zwaktes in kaart

Het SWOT-analyse model helpt je vier dingen te benoemen: je sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. Intern onderzoek je de sterktes van jezelf/ het bedrijf en waar ruimte voor verbetering zit. Extern kijk je naar de trends, concurrentie en risico’s die problemen zouden kunnen veroorzaken voor jouw groei. Het model dwingt je zo concreet na te denken en te kiezen waar jij je focus op gaat leggen. Vaak zie je pas verbanden als je zaken op papier zet. Door te benoemen wat werkt, zie je ook waar je kansen laat liggen en waar je misschien te veel energie in stopt.

De SWOT is dus niet alleen een startpunt, maar helpt ook bij het bijstellen van bestaande plannen. Regelmatig herhalen maakt je strategie scherper. Zo kan jij makkelijker inspelen op veranderingen, zonder het overzicht kwijt te raken.

Business Model Canvas

Het Business Model Canvas helpt overzicht te krijgen van hoe je waarde creëert, levert en behoudt. Het model bestaat uit negen bouwstenen die samen je bedrijfsmodel vormen. Denk aan klantsegmenten, waarde propositie, kanalen en inkomstenstromen. Door deze onderdelen op één pagina te zetten, zie je in één oogopslag hoe je onderneming werkt. Dat maakt het makkelijker om knelpunten te herkennen of kansen te ontdekken. Je ziet hoe je aanbod aansluit op je doelgroep en waar verbetering mogelijk is.

Ansoff Matrix: groei in vier richtingen

Het Ansoff Matrix model toont vier strategieën waarmee jouw bedrijf vooruit kan. Deze vier zijn: marktpenetratie, productontwikkeling, marktontwikkeling en diversificatie, elk met zijn eigen risico en aanpak. De eerste is marktpenetratie, waarbij je zoekt naar meer omzet in je bestaande markt. Denk aan beter worden in wat je al doet. Bij productontwikkeling richt je je op iets nieuws voor je huidige klanten. Marktontwikkeling draait dan weer om nieuwe klanten zoeken voor je bestaande aanbod. De laatste, en meest uitdagende, is diversificatie. Hier is het doel om iets nieuws te ontwikkelen voor een nieuw publiek.

Het afwegen van keuzes: Deze matrix helpt je keuzes afwegen. Soms ligt de kans in het verdiepen van wat al werkt, in andere gevallen moet je juist verbreden. Zelfs in niches zoals de wereld waarin strategieën spelen voor Nederlandse pokerspeler, zie je dat de matrix richting biedt. Groei vraagt altijd om bewuste keuzes en deze matrix maakt die keuzes concreet.

Porter's 5 Forces: inzicht in jouw speelveld

De volgende strategie heet het Porter’s 5 Forces model. Deze helpt je kijken naar de 5 krachten die je markt bepalen. Dat zijn: concurrentie, nieuwe toetreders, leveranciers, afnemers en substituten. Elk van deze krachten kan invloed hebben op je succes en dit model zal duidelijk maken waarom iets wel of niet werkt. Misschien is er veel concurrentie, of zijn je leveranciers sterk. Misschien heb je klanten die makkelijk overstappen naar anderen, of is er een alternatief product dat goedkoper is. Door deze vijf krachten te analyseren, zie je waar je moet opletten en leer jij je omgeving beter lezen.

Naast grote bedrijven, kunnen ook freelancers, zzp’ers of kleine teams hier veel aan hebben. Het dwingt je namelijk verder te kijken dan je eigen product of dienst. Succes zit immers vaak in hoe je inspeelt op wat om je heen gebeurt.

Golden Circle: begin met waarom

Het laatste model op ons lijstje, is de Golden Circle. Dit model herinnerd ons aan waarom we precies doen wat we doen. Het bestaat uit drie lagen: de Why, How en What. De meeste mensen beginnen met wat ze doen en vergeten waarom ze het doen. Dit model draait die gedachtegang om. Je begint bij de waarom als drijfveer. Als je weet waarom je iets doet, wordt je verhaal namelijk sterker en voelen je keuzes logischer. Ook communicatie naar buiten wordt hierdoor duidelijker.

De kracht van dit model zit in de eenvoud. Stel jezelf gewoon drie vragen: Waarom doe ik dit? Hoe pak ik het aan? Wat bied ik concreet aan? Je werkt dan niet alleen naar een doel, maar ook vanuit overtuiging. Dat maakt keuzes maken makkelijker.

Richting kiezen die echt bij je past

Een goed gekozen strategie maakt keuzes duidelijker, wat zorgt voor rust en focus. Ook als je twijfelt weet je zo waar je heen wilt en wat je beter kunt laten liggen. Veel hangt af van je markt, je doelen en je aanpak. In sommige gevallen, zoals bij strategieën in competitieve omgevingen, draait het juist om timing en inschatting. Kies dus bewust en pas je koers aan wanneer dat nodig is. Jouw strategie hoeft niet perfect, maar wel doordacht te zijn. Met de juiste modellen zet je die eerste stap. Daarna is het aan jou om te blijven leren, bijsturen en groeien.

Lees ook: Wat is een krachtenveldanalyse? Ontdek hier de 8 stappen