Wat is non verbale communicatie?
Non verbale communicatie speelt een cruciale rol in onze dagelijkse interacties. Hoewel we vaak denken dat communicatie vooral via woorden plaatsvindt, is het zo dat een groot deel van onze boodschappen wordt overgebracht zonder dat er één woord wordt gesproken. Hier spreken we dan over non-verbale communicatie. In deze blog zal ik jou verder uitleggen wat non verbale communicatie is en geef ik verschillende tips om je non-verbale communicatievaardigheden te verbeteren.
Wat is non verbale communicatie?
Non verbale communicatie verwijst naar het overbrengen van informatie en emoties zonder het gebruik van woorden. Dus communicatie zonder woorden. Deze communicatie omvat gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal, gebaren, houding, oogcontact, stemtoon en zelfs fysieke verschijning. Het is een universele manier van communiceren die vaak meer zegt dan woorden.
Non verbale communicatie voorbeelden
Non verbale communicatie kan op verschillende manieren plaatsvinden. Ben jij bewust van jouw manier van communiceren op non-verbale manier? Hieronder geef ik verschillende voorbeelden van non-verbale communicatie. Ga eens na welke manier van non-verbale communicatie jij hebt, dit gaat jou verder helpen om jouw manier van communiceren te verbeteren!
Gezichtsuitdrukkingen
Gezichtsuitdrukkingen zijn een van de meest krachtige en directe vormen van non-verbale communicatie. Ze spelen een cruciale rol bij het overbrengen van emoties en intenties zonder dat er woorden nodig zijn. Een glimlach kan bijvoorbeeld vriendelijkheid en openheid uitstralen, terwijl een frons ontevredenheid kan tonen.
Gezichtsuitdrukkingen geven inzicht in iemands emoties en gedachten. Ze helpen ons te begrijpen hoe anderen zich voelen, zelfs als ze niet spreken. Dit is belangrijk in zowel persoonlijke als professionele contexten, waar het lezen van de emoties van anderen kan helpen bij het opbouwen van betere relaties en effectieve communicatie.
Er zijn een aantal basis gezichtsuitdrukkingen, elk met hun eigen betekenis, namelijk:
- Blijdschap: Een glimlach, vaak gepaard met lachende ogen, duidt op vreugde of tevredenheid.
- Verdriet: Neergeslagen mondhoeken en vaak tranen of vochtige ogen wijzen op verdriet.
- Woede: Samengeknepen lippen, gefronste wenkbrauwen, en een gespannen gezicht.
- Verrassing: Opgetrokken wenkbrauwen, wijd open ogen, en een open mond,
- Angst: Wijd open ogen en een gespannen mond tonen angst of bezorgdheid.
- Walging: Een opgetrokken bovenlip en een gekreukelde neus geven walging weer.
- Minachting: Een half opgetrokken lip of een scheve glimlach kan minachting aangeven.
Lichaamstaal
Iemand die rechtop staat en oogcontact maakt, straalt zelfvertrouwen uit, terwijl iemand die ineengedoken zit, onzekerheid kan laten zien. Hierbij speelt de fysieke afstand tot een ander ook een belangrijke rol. Welke boodschap we via de afstand overbrengen is afhankelijk van de afstand die jij neemt tot een ander, namelijk:
- Een afstand van meer dan 120 centimeter duidt erop dat de personen elkaar (nog) niet kennen.
- Een afstand van tussen de 60 en 90 centimeter duidt op zakelijke of sociale interactie tussen individuen.
- Een afstand van minder dan 50 centimeter duidt op vriendschappen of liefdesverhoudingen. Het voelt goed en comfortabel om zo dicht bij iemand in de buurt te zijn.
Gebaren
Handbewegingen kunnen enthousiasme tonen of bepaalde punten in een gesprek benadrukken. Sommige gebruiken heel veel gebaren in hun communicatie, andere weer helemaal niet. Zoals we allemaal weten spelen gebaren een hele belangrijke rol bij mensen die doof zijn. Middels gebarentaal kunnen zij alsnog op een non-verbale manier communiceren!
Belangrijke punten om op te letten zijn onder andere:
- De armen, lees hierover meer bij houding. De manier waarop iemand zijn armen houdt of inzet zegt veel over zijn gedrag of gesteldheid.
- Handen, kunnen worden gebruikt om het gezicht of een deel daarvan af te schermen, om een eerlijke, open houding aan te geven door de open handpalmen te tonen, of met agressieve gebaren door de lucht te slaan om iets te benadrukken.
- Vingers, onrustige handen en vingers kunnen een indicatie geven of iemand onrustig en/of zenuwachtig is. Ook ken iemand zijn of haar vingers gebruiken om ergens naartoe te wijzen, naar een persoon of een voorwerp. Maar jammer genoeg zien we vaak ook dat personen bijvoorbeeld de middelvinger gebruiken om op een agressieve manier naar iemand te communiceren en op deze manier iets duidelijk te maken zonder hierbij woorden te gebruiken.
Oogcontact
Oogcontact kan betrokkenheid en interesse tonen, maar te veel of te weinig oogcontact kan ongemakkelijk zijn. Onze ogen behoren tot ons gezicht, maar naast bepaalde gezichtsuitdrukkingen hebben onze ogen nog een veel belangrijkere rol dan ons gezicht in onze non-verbale communicatie. Zo is het effect van lichaamstaal nog veel duidelijker als het gaat om oogcontact. Als we oogcontact vermijden, wekken we de indruk dat we onzeker zijn, ongeïnteresseerd of stiekem.
Als er te veel oogcontact is, komen we al gauw agressief over, en voelen anderen zich niet op hun gemak. Maar als het oogcontact direct tot stand komt, en gemiddeld is, dus zo’n 50 tot 70 procent van de tijd, wekken we een hele andere indruk, vooral als het oogcontact vergezeld gaat van een vriendelijke gezichtsuitdrukking. Op die manier zeggen we eigenlijk: ‘Ik ben blij je te zien'
Houding
Houding heeft betrekking op de algemene positie van ons lichaam, inclusief de stand van ons hoofd, schouders, heupen en voeten, evenals de beweging van onze armen en benen. Over het algemeen houden mensen die zich op hun gemak voelen hun hoofd rechtop en maken ze open oogcontact. Mensen met een agressieve houding nemen vaak een ‘frontale’ positie aan, waarbij hun hoofd, schouders, heupen en voeten allemaal naar de ander gericht zijn. Ze maken zichzelf vaak groter en leunen op een dominante manier naar voren. Op deze manier voelt een ander zich ook sneller onzeker en komt dit meer als een aanval over.
Degene die zich aangevallen voelt maakt zich meestal kleiner door de armen om het lichaam en de benen over elkaar te slaan voor bescherming. Mensen die zich superieur voelen, slaan vaak hun benen op een open manier over elkaar (met de enkel rustend op de andere knie) en leunen achterover met de handen achter het hoofd.
Een open houding laat zien dat je toegankelijk en vriendelijk bent, terwijl een gesloten houding kan wijzen op defensiviteit of afstandelijkheid.
Iemands houding zegt dus al heel veel over zijn of haar persoonlijkheid en de manier hoe diegene zich op dat moment voelt. Dit is dus een manier van communicatie zonder woorden maar met behulp van lichaamshouding.
Stemtoon
De manier waarop iets wordt gezegd, kan net zo belangrijk zijn als wat er wordt gezegd. Een vriendelijke toon kan een positieve boodschap versterken, terwijl een scherpe toon een negatieve boodschap kan overbrengen. Bij de stem gaat het dus om het stemtempo, stemhoogte en stemvolume die de non-verbale boodschap kunnen beïnvloeden.
Waarom is non verbale communicatie belangrijk?
Non-verbale communicatie is een cruciaal aspect van menselijke interactie. Hoewel we vaak denken dat communicatie voornamelijk via woorden plaatsvindt, wordt een aanzienlijk deel van onze boodschappen overgebracht zonder dat er iets gezegd wordt. Hier zijn enkele redenen waarom non-verbale communicatie zo belangrijk is:
1. Ondersteuning en versterking van de verbale communicatie
Non-verbale signalen kunnen verbale boodschappen versterken of verzwakken. Bijvoorbeeld, een glimlach en een positieve toon kunnen woorden van aanmoediging kracht bijzetten, terwijl een frons en een monotone stem een boodschap van ongenoegen of onverschilligheid kunnen overbrengen, zelfs als de woorden positief zijn.
Zo worden er ook vaak gebruik gemaakt van afbeeldingen om bepaalde woorden, uitdrukkingen of gedachtes over te brengen. Dit word veelal in de zakelijke omgeving gebruikt. Denk aan verschillende reclame technieken, zoals Billboard reclames, waarbij men gebruik maakt van een aantrekkelijke stem om de boodschap over te brengen en meer informatie te geven, maar wordt er tevens beeldmateriaal gebruikt om deze boodschap te versterken.
2. Emotionele uitdrukking
Non-verbale communicatie is een primaire manier om emoties uit te drukken. Gezichtsuitdrukkingen, lichaamshouding en gebaren kunnen diepe emoties overbrengen die moeilijk in woorden te vatten zijn. Dit helpt anderen om onze gevoelens beter te begrijpen en empathie te tonen.
3. Betere begrip en interactie
Door non-verbale signalen te observeren, kunnen we beter begrijpen wat anderen proberen te communiceren, zelfs als hun woorden onduidelijk zijn. Dit is vooral nuttig in situaties waarin taalbarrières aanwezig zijn of wanneer iemand moeite heeft om zich verbaal uit te drukken.
4. Reguleren van gesprekken
Non-verbale signalen helpen bij het reguleren van gesprekken. Bijvoorbeeld, door oogcontact te maken, knikken of lichaamshoudingen aan te passen, kunnen we aangeven wanneer het iemand anders zijn beurt is om te spreken of wanneer we willen bijdragen aan het gesprek.
5. Oprechtheid en betrouwbaarheid
Non verbale communicatie kan vaak oprechtheid of onoprechtheid aangeven. Inconsistente non-verbale signalen kunnen leiden tot wantrouwen. Wanneer onze lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen overeenkomen met onze woorden, worden we als betrouwbaarder en eerlijker gezien.
6. Kruis-culturele communicatie
Non verbale communicatie speelt een belangrijke rol in de interactie tussen verschillende culturen. Hoewel specifieke gebaren en uitdrukkingen kunnen variëren, zijn veel non-verbale signalen universeel en kunnen ze helpen om culturele barrières te overbruggen.
7. Persoonlijke en professionele relaties
Effectieve non verbale communicatie kan relaties versterken. In persoonlijke relaties helpt het bij het tonen van liefde, zorg en begrip. In professionele settings kan goede non-verbale communicatie bijdragen aan succesvolle onderhandelingen, betere teamwork en een positieve werkomgeving. Al eens van het woord verbindend communiceren gehoord? Zo niet? Lees hier eens verder en pas eventueel tips toe!
Non-verbale communicatie is belangrijk omdat het dus veel meer zegt over jouw intenties, gevoelens en emoties dan dat verbale communicatie dat doet. Het zegt eigenlijk wat je echt vindt en voelt, hier kan je vaak niet onderuit of je bent wel heel goed in het opzetten van een masker.... Woorden zijn slechts een selectie van jouw communicatie. Iedereen heeft wel eens van de volgende uitdrukking gehoord:
“Je gezicht spreekt boekdelen”.
Een uitspraak dat zeker op zijn plaats is wanneer je het hebt over non verbale communicatie: Je gezicht laat zien wat je vindt, maar je spreekt dit niet uit.
Tips om jouw non verbale communicatie te verbeteren!
Het zal ondertussen wel duidelijk zijn dat non verbale communicatie nog belangrijker is dan jouw verbale communicatie om een boodschap goed over te laten komen of om jezelf te kunnen uitdrukken. Op sommige momenten kan het ook extra krachtig zijn om op jouw non verbale communicatie te letten om jouw woorden toch nog even iets meer kracht te geven. Ben jij benieuwd naar hoe jij jouw non verbale communicatie kunt verbeteren, lees hieronder de 10 tips die ik voor jou heb uitgezocht!
Non verbale communicatie tips
- Wees je bewust van je lichaamstaal
Houd je armen ontspannen langs je zij en vermijd het kruisen van je armen of benen. Dit maakt je toegankelijker en vriendelijker. Een rechte houding straalt zelfvertrouwen en respect uit. Het helpt ook om je energieker en alerter te voelen. Ga eens na welke houding jij in verschillende situaties aanneemt, wat straal je hiermee uit? Komt dit overheen met hoe je je voelt en hoe je je wilt voelen, op welke manier je wilt communiceren of hetgeen je over wilt brengen? Probeer eens verschillende houdingen uit en ga na wat dit met jouw gevoel en manier van communiceren doet. - Maak oogcontact
Regelmatig oogcontact toont dat je geïnteresseerd en betrokken bent. Probeer oogcontact te maken zonder te staren. Zoek hierin voor een gezonde balans. Te veel oogcontact kan intimiderend zijn, terwijl te weinig als ongeïnteresseerd kan worden ervaren. Zoek dus een middenweg. - Gebruik gezichtsuitdrukkingen effectief
Een oprechte glimlach kan een positieve sfeer creëren en anderen op hun gemak stellen. Zorg ervoor dat je gezichtsuitdrukkingen overeenkomen met je woorden. Als je iets positiefs zegt, laat dan een positieve gezichtsuitdrukking zien. - Let op jouw stemgebruik
Gebruik een vriendelijke en duidelijke toon. Vermijd een monotone stem en varieer je toon om je boodschap te benadrukken. Spreek hierbij niet te snel of te langzaam. Een gematigd tempo helpt anderen om je beter te begrijpen en toont zelfvertrouwen. - Observeer en spiegel anderen
Subtiel spiegelen van de lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen van je gesprekspartner kan helpen om een gevoel van wederzijds begrip en empathie te creëren. Door te observeren let je op de non-verbale signalen van anderen om hun gevoelens en reacties beter te begrijpen. Dit kan je helpen om je eigen reacties aan te passen en empathisch te kunnen reageren. - Gebruik handgebaren
Gebruik handgebaren om je woorden te ondersteunen en je boodschap te verduidelijken. Maar wees subtiel! Vermijd overdreven gebaren die kunnen afleiden of opdringerig overkomen. Hou het natuurlijk en passend bij de situatie. - Wees consistent in jouw communicatie
Zorg ervoor dat je non-verbale signalen in lijn zijn met je woorden. Inconsistentie kan verwarrend zijn en kan je minder betrouwbaar doen overkomen. Authenticiteit is belangrijk. Mensen herkennen vaak wanneer non-verbale communicatie niet oprecht is. Blijf vooral dicht bij jezelf! - Oefen en reflecteer
Vraag feedback van vrienden, familie of collega's om te leren hoe jouw non-verbale communicatie wordt ervaren. Luister naar deze feedback en werk bewust aan specifieke aspecten van je non-verbale communicatie, zoals je houding of oogcontact, en oefen regelmatig.
''Because : Practice is the key to success!'' - Ontspan en wees zelfverzekerd
Twijfel niet aan jezelf en ga vooral niet te veel nadenken, laat het op zijn natuurlijke beloop en forceer het vooral niet. Kijk er op tegen een gesprek en maak je je enorm druk, probeer eens een ademhalingsoefening uit om tot rust te komen en positieve energie te ontwikkelen, verder kan je je ook voorbereiden op een gesprek zodat je weet dat het zeker niet fout kan gaan! Maar blijf vooral in jezelf geloven, you can do this!
Benieuwd naar meer tips om meer zelfvertrouwen te creeeren, lees ze hier!
Aan de slag!
Non-verbale communicatie is van onschatbare waarde in onze dagelijkse interacties. Het speelt een cruciale rol bij het overbrengen van emoties, intenties en boodschappen zonder woorden te gebruiken. Of het nu gaat om gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal, gebaren, oogcontact, houding of stemgebruik, elk aspect van non-verbale communicatie draagt bij aan hoe we worden begrepen en hoe we anderen begrijpen.
Non-verbale signalen ondersteunen en versterken verbale communicatie, helpen emoties uit te drukken, reguleren gesprekken en kunnen zelfs helpen bij het overbruggen van culturele barrières. Daarnaast kunnen ze bijdragen aan het opbouwen van betrouwbaarheid en het versterken van zowel persoonlijke als professionele relaties.
Om je non-verbale communicatievaardigheden te verbeteren, is het belangrijk om je bewust te zijn van je lichaamstaal, oogcontact te maken, gezichtsuitdrukkingen effectief te gebruiken en op je stemgebruik te letten. Door anderen te observeren en hun signalen te spiegelen, consistent te zijn in je communicatie en regelmatig te oefenen en te reflecteren, kun je je non-verbale communicatie verder verfijnen.
Kortom, non-verbale communicatie is een krachtige tool die, wanneer goed toegepast, je in staat stelt om effectiever te communiceren, betere relaties op te bouwen en meer empathie te tonen. Door aandacht te besteden aan de subtiele signalen die we uitzenden en ontvangen, kunnen we onze interacties met anderen verrijken en versterken.
Over de auteur
Blijf op de hoogte
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en mis geen enkel bericht!