Wat is een familie systeem?

familie systeem
05/08/2022
1726

Het gezin als familie. Heb jij jezelf wel eens afgevraagd wat nu alle die afzonderlijke gezinsleden tot één familie maakt? Is er sprake van een familie systeem? Vaak zo verschillend en toch één. Menig broer of zus verschil zó van jou dat het lijkt of iemand uit een andere familie stamt. Nou wees gerust, in de meeste gevallen stammen jullie allen van een tak aan dezelfde stamboom. In beginsel mag je daarvan uitgaan.

Als daar twijfel over bestaat, of je weet zelf zeker dat je niet tot de biologische tak van de familie behoort, is dat voelbaar als een ‘verstoring in het familie systeem’. Het systeem is namelijk gebonden aan universele ‘systemische wetten’. Bij zo’n verstoring is dat, zei het vaak onbewust, voelbaar. Het manifesteert zich in de vorm van conflicten, diepe emoties, agressie of lichamelijke klachten.

Een gezin hoort op haar beurt weer toe aan een groter geheel, de familiestamboom. Een die zich zowel aan vaderszijde alsook naar moederskant vertakt. Het familie systeem wordt gevormd door de boom in zijn geheel. Allen gezinsleden, van iedere tak, horen erbij én zijn verboden. Niemand is in beginsel uitgesloten. Bij uitsluiting treedt er een verstoring op. De natuur streeft immers naar evenwicht. Het systeem zal die uitsluiting zolang blijven herhalen, door een onschuldig familielid telkens, in iedere opvolgende generatie uit te sluiten, totdat de uitsluiting wordt opgeheven en iedereen er weer bij hoort. We spreken in zulke gevallen van een ‘verstoring’ van het systeem. Is de verstoring systemisch opgelost dan heerst er weer een vredige balans.

Bij biologische kinderen dragen kinderen het DNA van hun ouders. En dan doel ik op het genetisch doorgegeven erfelijke materiaal waaruit zij zijn opgebouwd. Dat DNA gaat over de opbouw van je fysieke lichaam. Deze unieke gigacode bepaald helemaal en zeer specifiek, tot op celniveau, hoe jij er fysiek komt uit te zien. Van je lichaamslengte, de structuur van je botten tot de kleur van je ogen en haar. Toe sta er maar eens even bij stil, en bedenk hoeveel pagina’s dat in beslag zou nemen om dat alles te beschrijven. Juist, een boek met zo’n 290.698 pagina’s.

familie systeem

Wat is ziels-DNA?

Naast het fysieke DNA geven je ouders nog veel meer. En dan wil ik het even niet hebben over de babyvoeding, alle speelgoed, jouw opvoeding en zo meer. Nee, dan wil ik gaan duiden wat jouw familie tot een tak van die familieboom maakt. Hoe het komt dat je op een gegeven moment denkt dat je toch wel erg veel op je vader of je moeder lijk. Mogelijk zie je zelfs uit vorige generaties gelijkenissen die zich als maar herhalen, alsof ze telkens doorgegeven zijn. Als je bekend bent met je ‘zielsaspect’ dan zou je dit in dit verband kunnen spreken van de familieziel. Ook die wordt in een soort van ziels-DNA in de familielijn doorgegeven.

Bij de bevruchting wordt dus niet alleen dat grote boek van ca. driehonderdduizend pagina’s voor je fysiek toestand geschreven doch ook een boek waarin het zielsaspect van je vader en je moeder wordt beschreven. Die boeken zijn opgeslagen in het embryo dat ontstaan is na de bevruchting van de eicel. Als een soort gecomprimeerde file vastgelegd in de allereerste cel, wordt deze immense bibliotheek, langzaam uitgepakt. Pagina na pagina bevat het de bouwvoorschriften waardoor er steeds verder aan jou gebouwd kan worden. Een proces dat na de geboorte gewoon verder gaat. Het fysieke deel als ook jouw zielsdeel. Waarbij het zielsdeel is wie jij feitelijk bent, ‘het zelf’.

Je zou het ziels-DNA kunnen vergelijken met het ‘familiegeweten’. Een soort geheugen waarin alle ervaringen en herinneringen zijn opgeslagen, zowel positieve als negatieve. Bij de negatieve herinneringen gaat het om schuld, verdriet, scheiding, etc. Al deze zaken worden telkens binnen de familie doorgegeven. Net zolang totdat ze worden opgelost, geheeld.

Wie behoort er tot het familie systeem?

Het familie systeem is als een boom met vele takken. Alle gezinsleden, alle afstammelingen tenminste, behoren tot dezelfde boom, het familie systeem. Adoptief- en pleegkinderen hebben net zoals sperma- en eiceldonors hun eigen (biologisch) DNA-familie systeem. In beginsel komen ze na de biologische kinderen. Afhankelijk van het functioneren van het familie systeem in dat gezin kan het echter zo zijn dat ze een andere plek innemen. Dat is weer afhankelijk van welke ‘systemische dynamiek’ er binnen dat specifieke gezin speelt.

familie systeem

Welke plek heb je in het familie systeem?

Binnen het familie systeem heeft ieder zijn eigen plek. Zo komt de oudste op de eerst plaats en de jongste op de laatste. Daartussenin, op volgorde van geboorte, alle anderen. Ook miskramen en overleden kinderen kennen chronologisch hun plek in de rij. Vanuit jezelf gezien is de opstelling, van rechts naar links. Of, vanuit ander perspectief, vanaf de achterkant gezien.

familie systeem

De ouders staan achter of, afhankelijk van het perspectief, boven de kinderrij. Hierbij staat de vader rechts en de moeder links. Hetgeen absoluut geen sociale betekenis heeft dan wel duiding geeft aan wie belangrijker is noch dat het met andere aspecten te maken heeft. De rechter-linker-plek hebben enkel een systemische orde. Iets dat ook duidelijk voelbaar wordt bij een ‘familie opstelling’.
Boven of achter de ouders komen respectievelijk de systemen van de beide ouderlijke families. Ieder met eventuele broers en zussen. En zo nog even door tot Adam en Eva.

* de grondlegger van het onderzoek naar systemisch werk en het vastleggen van de systemische wetten is de psychotherapeut Bert Hellinger

Hij is de auteur van onder meer:

  • De kunst van het helpen
  • De verborgen dynamiek van familiebanden
  • De wijsheid is voortdurend onderweg
  • De bewegingen van de geest
  • De maat van het hart

Over de auteur

Hans Voorn

Als Hans Voorn neem ik al enige tijd deel aan het leven. Als vader begeleidde ik vier zonen naar zelfstandigheid. Het werkende deel speelde zich af als ondernemer. Als makelaar van de Koper begeleid ik kopers naar een…

Alle artikelen van Hans Voorn

Boek van de week

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor de inspiratiemail van Mind Setters

Blijf op de hoogte

Wij houden je op de hoogte van het laatste nieuws voor persoonlijk ontwikkeling en groei. 
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en mis geen enkel bericht!
© Mindsetters - 2025
Made with
Web Wings
chevron-down