Extrinsieke motivatie, wat is het en hoe kan je het vergroten?

Wanneer het aankomt op motivatie, horen we vaak over doelen stellen en beloningen. In een eerdere blog is het begrip intrinsieke motivatie al eens uitgelicht, maar naast intrinsieke motivatie heb je wellicht ook wel eens over extrinsieke motivatie gehoord. Wat is extrinsieke motivatie en op welke manier kan de extrinsieke motivatie worden verhoogd? Dat lees je allemaal in deze blog!

Wat is extrinsieke motivatie?

Betekenis extrinsieke motivatie: Bij extrinsieke motivatie is de bron van handelen gelegen in factoren die buiten de persoon liggen. Als een persoon extrinsiek gemotiveerd is, levert hij een prestatie op basis van een beloning die wordt voorgehouden of om een negatief effect te voorkomen als de prestatie niet wordt geleverd.

Extrinsieke motivatie verwijst naar het streven naar doelen of het uitvoeren van activiteiten als gevolg van externe factoren of beloningen, in plaats van uit persoonlijke voldoening of interesse. Met andere woorden, mensen die extrinsiek gemotiveerd zijn, worden gedreven door externe prikkels, zoals beloningen, straffen, erkenning, of sociale goedkeuring.

Voorbeelden van extrinsieke motivatoren zijn salarissen, bonussen, prijzen, lof van anderen, of het vermijden van straf. Hoewel extrinsieke motivatie effectief kan zijn in het stimuleren gedrag op korte termijn, wordt vaak gesteld dat intrinsieke motivatie, die voortkomt uit persoonlijke interesses, waarden en plezier in de activiteit zelf, duurzamer is en leidt tot meer bevrediging op de lange termijn. In de praktijk hebben mensen vaak zowel extrinsieke als intrinsieke motivaties bij verschillende taken en activiteiten.

De betekenis van extrinsiek is uiterlijk, uitwendig en niet wezenlijk. De vertaling naar een definitie van extrinsieke motivatie is dan snel gemaakt. Iemand doet iets omdat het moet. Een persoon stelt bepaalde handelingen (niet), omdat daar een beloning of straf tegenover staat. Medewerkers doen hun werk dan bijvoorbeeld omdat er een bonus in het verschiet ligt of omdat ze bang zijn hun baan kwijt te raken. 

Extrinsieke motivatiefactoren kunnen ook bestaan uit bedrijfsvoordelen zoals een bedrijfswagen, corporate benefits, of een fiets van de zaak - dit zijn tastbare beloningen die medewerkers kunnen motiveren. Een ander voorbeeld is het cafetariamodel, waarbij medewerkers bepaalde secundaire arbeidsvoorwaarden naar eigen inzicht kunnen kiezen, wat als een vorm van extrinsieke motivatie kan dienen.

Manieren om extrinsieke motivatie te stimuleren

Extrinsieke motivatie verwijst naar de innerlijke drive en passie die mensen aanzet tot buitengewone prestaties. Het kan een uitdaging zijn om deze vorm van motivatie te stimuleren, maar er zijn enkele benaderingen die kunnen helpen om de extrinsieke motivatie te stimuleren:

1. Zoek naar persoonlijke passies: Moedig mensen aan om hun eigen interesses en passies te ontdekken. Als werk of doelen in lijn zijn met iemands diepere interesses, is de kans groter dat ze extrinsieke motivatie ervaren, op deze manier neemt de intrinsieke motivatie ook toe!
   Lees in deze blog hoe jij achter je persoonlijke passie kunt komen!
2. Formuleer inspirerende doelen: Help mensen bij het stellen van doelen die uitdagend en inspirerend zijn. Doelen die de verbeelding prikkelen en een diepere betekenis hebben, kunnen extrinsieke motivatie stimuleren.
3. Bied autonomie aan: Geef mensen de vrijheid om hun eigen beslissingen te nemen en hun werk op hun eigen manier te organiseren. Het gevoel van autonomie kan de motivatie vergroten.
4. Stimuleer persoonlijke groei: Moedig mensen aan om voortdurend te leren en hun vaardigheden te verbeteren. Het streven naar persoonlijke groei kan een krachtige motor zijn voor extrinsieke motivatie.
5. Waardeer en erken prestaties: Zorg ervoor dat prestaties oprecht worden erkend en gewaardeerd. Een positieve feedbackcultuur kan de motivatie vergroten door te laten zien dat inspanningen worden gezien en gewaardeerd.
6. Creëer een ondersteunende omgeving: Bouw een omgeving waarin mensen zich gesteund voelen. Een ondersteunende cultuur waarin het delen van ideeën en het nemen van risico's wordt aangemoedigd, kan extrinsieke motivatie bevorderen.
7. Stimuleer creativiteit: Moedig het verkennen van nieuwe ideeën en benaderingen aan. Het stimuleren van creativiteit kan mensen inspireren om buiten de traditionele grenzen te denken.
8. Zoek naar betekenisvolle verbindingen: Laat mensen zien hoe hun werk bijdraagt aan een groter geheel of aan zaken die voor hen persoonlijk belangrijk zijn. Het creëren van betekenisvolle verbindingen kan de motivatie versterken.
9. Faciliteer uitdagingen: Daag mensen uit met complexe taken die hun vaardigheden en capaciteiten op de proef stellen. Het overwinnen van uitdagingen kan een sterke motivator zijn.
10. Foster een positieve teamcultuur: Een positieve teamcultuur, waarin teamleden elkaar ondersteunen en inspireren, kan een krachtige drijfveer zijn voor extrinsieke motivatie. Lees hier hoe je de teamgeest op de werkvloer positief kunt beïnvloeden.

Het is belangrijk om te onthouden dat extrinsieke motivatie een persoonlijk en uniek proces is. Wat voor de ene persoon werkt, werkt mogelijk niet voor een andere. Het vereist maatwerk en aandacht voor individuele behoeften en aspiraties.

Echter moet er niet in elke situatie de extrinsieke motivatie gestimuleerd te worden. Daar waar een individu de activiteit al lonend vindt heeft het geen meerwaarde om de extrinsieke motivatie te vergroten, dit werkt namelijk eerder nadelig dan dat het een positief effect zal hebben. Externe beloningen kunnen interesse en betrokkenheid opwekken in iets waarin het individu in eerste instantie geen interesse had. Het kan worden gebruikt om mensen te motiveren om nieuwe vaardigheden en kennis te verwerven. Wanneer deze vaardigheden zijn aangeleerd, kunnen mensen hierna meer intrinsiek gemotiveerd zijn om de activiteit voort te zetten en dus niet af te haken.

Hiernaast kunnen externe beloningen ook een bron van feedback zijn, waardoor mensen weten wanneer hun prestaties een norm hebben bereikt. Pas op, het kan ook zo zijn dat wanneer een spelactiviteit als een beloning wordt aangeboden, men dit ook kan gaan zien als werk, want men verwacht iets van je, er moet iets gedaan worden. Ook in dit voorbeeld werkt het eerder averechts en kan je het beter achterwegen laten.

Soorten extrinsieke beloningen

Het onderscheid tussen extrinsieke beloningen kan worden gemaakt op basis van hun tastbaarheid of immaterieel karakter. Hier zijn de twee soorten extrinsieke beloningen op basis van deze kenmerken:

1. Tastbare beloningen: Dit type beloningen omvat fysieke, tastbare items of voordelen die werknemers ontvangen als erkenning voor hun prestaties of bijdragen. Voorbeelden van tastbare beloningen zijn onder andere:
   • Materiële geschenken zoals cadeaubonnen, gadgets, of gepersonaliseerde items.
   • Werkgerelateerde voorzieningen zoals speciale apparatuur, ergonomische meubels of technologische gadgets.
   • Symbolische awards, certificaten of trofeeën die tastbare herinneringen vormen aan prestaties.
2. Immateriële beloningen: Immateriële beloningen hebben geen fysieke vorm en zijn eerder gericht op ervaringen, erkenning, of persoonlijke ontwikkeling. Voorbeelden van immateriële beloningen zijn onder andere:
   • Erkenning en lof voor uitstekende prestaties, zoals werknemer van de maand benoemingen of publieke appreciatie.
   • Flexibele werktijden en de mogelijkheid om vanuit huis te werken.
   • Loopbaanontwikkelingsmogelijkheden zoals mentorprogramma's, opleidingen, of deelname aan belangrijke projecten.
   • Extra vakantiedagen of flexibele vakantieplanning.

Door het aanbieden van een mix van tastbare en immateriële beloningen kunnen werkgevers inspelen op de diverse behoeften en voorkeuren van hun medewerkers. Het stimuleert een positieve werkcultuur en versterkt het gevoel van waardering en betrokkenheid bij het personeel.

Extrinsieke beloningen

Extrinsieke beloningen zijn beloningen die niet direct gerelateerd zijn aan financiële compensatie. Ze kunnen variëren van erkenning en flexibele werktijden tot persoonlijke ontwikkelingsmogelijkheden. Hier zijn enkele voorbeelden van verschillende soorten extrinsieke beloningen:

• Prestatiebonussen met erkenning: Naast financiële prestatiebonussen kun je ook openbare erkenning geven voor uitstekende prestaties, zoals het benoemen van de werknemer van de maand of het delen van hun successen op interne communicatiekanalen.
• Salarisverhogingen met loopbaanontwikkeling: Samen met een salarisverhoging kun je loopbaanontwikkelingsmogelijkheden aanbieden, zoals mentorprogramma's, workshops of trainingssessies, om de groei en ontwikkeling van werknemers te bevorderen.
• Flexibele werktijden met gezondheidsvoordelen: Bied flexibele werktijden aan als een niet-financiële beloning en ondersteun tegelijkertijd de gezondheid en het welzijn van medewerkers door gezondheidsvoordelen aan te bieden, zoals fitnessabonnementen of welzijnsprogramma's.
• Bijzondere projecten met teambuildingactiviteiten: Laat werknemers deelnemen aan boeiende projecten die hun interesses en vaardigheden aanspreken, en organiseer teambuildingactiviteiten om de samenwerking en teamgeest te versterken.
• Participatie in besluitvorming met bonussen voor ideeën: Betrek werknemers bij besluitvormingsprocessen en luister naar hun suggesties. Daarnaast kun je bonussen toekennen aan werknemers voor waardevolle ideeën die bijdragen aan de groei en efficiëntie van het bedrijf.
• Waarderingsprogramma's met professionele ontwikkeling: Implementeer waarderingsprogramma's waar werknemers punten of badges kunnen verdienen voor hun prestaties, en laat hen deze inwisselen voor beloningen zoals extra vakantiedagen of professionele ontwikkelingsmogelijkheden.

In de dynamische wereld van arbeid en prestaties, komen bedrijven steeds vaker tot het besef dat traditionele beloningen alleen niet altijd voldoende zijn om de motivatie en betrokkenheid van werknemers te stimuleren. In plaats daarvan ontstaat er een groeiende waardering voor extrinsieke beloningen, die verder reiken dan financiële prikkels en tastbare voordelen. Het inzetten van extrinsieke beloningen is niet alleen een erkenning van prestaties, maar ook een manier om de intrinsieke motivatie van medewerkers te voeden.

In een organisatie die extrinsieke beloningen omarmt, is er een streven naar het erkennen van uitzonderlijke prestaties op een unieke en persoonlijke manier. Bijvoorbeeld, wanneer een team een complex probleem oplost met een innovatieve aanpak, kan de beloning bestaan uit een gezamenlijk teamuitje om de teamgeest te versterken. Deze ervaring gaat verder dan een simpele financiële bonus en creëert een blijvende herinnering aan de prestatie.

Een ander scenario waarin extrinsieke beloningen hun kracht tonen, is bij de viering van bijzondere mijlpalen. Bij een bedrijfsjubileum of het bereiken van een belangrijke prestatie, worden werknemers niet alleen beloond met lof, maar misschien ook met de mogelijkheid om deel te nemen aan een exclusief ontwikkelingsprogramma. Dit soort beloningen benadrukken niet alleen de waardering voor het heden, maar investeren ook in de groei van de werknemer voor de toekomst.

In de zoektocht naar constante verbetering en innovatie kunnen extrinsieke beloningen ook worden ingezet om creativiteit te stimuleren. Individuen die met originele ideeën komen, kunnen niet alleen erkenning ontvangen, maar ook de kans krijgen om betrokken te worden bij speciale projecten of uitdagende initiatieven. Hierdoor worden werknemers aangemoedigd om buiten de gebaande paden te denken en hun unieke bijdragen te leveren aan het succes van het bedrijf.

Bovendien kunnen extrinsieke beloningen worden ingezet om de gezondheid en het welzijn van werknemers te bevorderen. Het aanbieden van gezondheids- en welzijnsvoordelen, zoals fitnessabonnementen of flexibele werktijden, onderstreept niet alleen de zorg voor het fysieke en mentale welzijn van het personeel, maar creëert ook een werkomgeving die het evenwicht tussen werk en privéleven ondersteunt.

Al met al vertegenwoordigt het gebruik van extrinsieke beloningen een verschuiving naar een meer holistische benadering van werknemerswaardering. Door de intrinsieke motivatie aan te boren en werknemers te belonen op manieren die resoneren met hun persoonlijke interesses en passies, bouwen bedrijven aan een cultuur van betrokkenheid, prestaties en tevredenheid.

Voordelen bevorderen extrinsieke motivatie

Het bevorderen van extrinsieke motivatie kan verschillende voordelen opleveren voor zowel individuen als organisaties. Hier zijn enkele redenen waarom het stimuleren van extrinsieke motivatie gunstig kan zijn:

Verhoogde betrokkenheid: Extrinsieke motivatie is vaak diepgeworteld in persoonlijke passies en overtuigingen. Wanneer mensen kunnen werken aan taken die hen intrinsiek motiveren, ervaren ze een grotere betrokkenheid bij hun werk. Dit leidt tot meer enthousiasme, toewijding en een positievere werkervaring.

Verbeterde prestaties: Individuen die intrinsiek gemotiveerd zijn, streven naar uitmuntendheid in hun werk omdat ze het als waardevol en zinvol beschouwen. Dit kan leiden tot verbeterde prestaties, creativiteit en innovatie op individueel en organisatieniveau.

Grotere tevredenheid en welzijn: Het najagen van passies en het werken aan betekenisvolle doelen kan het gevoel van persoonlijke vervulling vergroten. Dit draagt bij aan een hoger niveau van tevredenheid en algemeen welzijn bij werknemers.

Positieve werksfeer: Het stimuleren van extrinsieke motivatie kan bijdragen aan het creëren van een positieve werkomgeving. Werknemers voelen zich gewaardeerd en erkend voor hun individuele bijdragen, wat de teamdynamiek en samenwerking positief beïnvloedt.

Behoud van talent: Mensen die de mogelijkheid hebben om hun passies na te streven op de werkplek, zijn vaak meer geneigd om te blijven en bij te dragen aan het succes van de organisatie. Dit draagt bij aan het behoud van talent en het verminderen van personeelsverloop.

Innovatie en creativiteit: Extrinsieke motivatie stimuleert vaak innovatie en creativiteit. Wanneer individuen worden aangemoedigd om out-of-the-box te denken en hun unieke ideeën te verkennen, kan dit leiden tot vernieuwende oplossingen en benaderingen.

Flexibiliteit en probleemoplossend Vermogen: Intrinsiek gemotiveerde individuen hebben vaak een hoger niveau van doorzettingsvermogen en zijn beter in staat om met uitdagingen om te gaan. Ze hebben de neiging om flexibeler te zijn en proactief op zoek te gaan naar oplossingen.

Positieve bedrijfsreputatie: Organisaties die bekend staan om het stimuleren van extrinsieke motivatie en het ondersteunen van individuele passies, hebben vaak een positieve bedrijfsreputatie. Dit kan aantrekkelijk zijn voor talent en klanten. Er zijn natuurlijk ook andere manieren om aan de bedrijfsreputatie te werken, welke dat zijn lees je hier!

Het nastreven van de intrinsieke motivatie is natuurlijk het allerbelangrijkste, want wanneer iemand werkt vanuit zijn eigen drijfveren is zijn betrokkenheid het grootst. Maar soms heeft iemand net dat ene duwtje in de rug nodig om zijn werkzaamheden te volbrengen. Beeld je zelf eens in, je doet je werk altijd met enorm veel plezier, maar net dat ene klusje wat je vandaag moet doen, daar heb je een schijt hekel aan. Maar wanneer daar een beloning tegenover staat, zal je dat klusje met gemak volbrengen.

Dat hoeft geen grote beloning te zijn, maar kan ook een beloning zijn die je jezelf na het volbrengen van dat ene klusje gunt. Dit is een voorbeeld van extrinsieke motivatie die je helpt om alsnog dat ene klusje te volbrengen, maar er zijn natuurlijk nog tal van voorbeelden van extrinsieke motivatie die jou wellicht kunnen helpen!

Maar weet ook dat wanneer je het alleen op basis van extrinsieke motivatie doet je wellicht op langere termijn jezelf tegen gaat komen, daar je voortdurend dingen doet die je liever niet doet, alleen doet wanneer daar een beloning voor tegenover staat. Vraag jezelf dan ook eens af of je daar dan wel op de juiste plek zit of eens naar je gevoel moet luisteren en opzoek moet gaan naar iets anders!

Wanneer je ergens passie voor heb, is dit intrinsiek gemotiveerd, kost het je minder moeite en heb je er tevens ook nog eens heel veel plezier in! Wanneer zoveel moeite doen voor bepaalde dingen wanneer het je ook gemakkelijker af kunt gaan als dit vanuit je eigen intrinsieke motivatie komt.

Vergeet hierbij wel niet dat het ook goed is om dingen te doen die je niet altijd even gemakkelijk afgaan. Hierdoor daag je jezelf uit, blijf je gemotiveerd, ontwikkel je jezelf, wordt het geen routinewerk, blijf je gefocust, neemt je creativiteit toe en ga zo maar door.

Maar nog het allerbelangrijkste is dat gevoel dat vrijkomt wanneer je taken hebt gedaan waar je flink tegenop hebt gekeken, omdat je er geen zin in had, omdat je dacht dat je het niet kon, omdat je het nog nooit had gedaan en ga zo maar door. Op deze manier werk je dus ook aan je eigen vaardigheden en zelfvertrouwen. Dus waar wacht je nog op, pak die ene activiteit op die al langere tijd ligt en zorg ervoor dat het afgerond wordt!