Koud douchen, meer dan 10 voordelen !

Het heeft bij mij ook een lange tijd geduurd voordat ik erin begon te geloven dat koud douchen echt gezondheidsvoordelen met zich meebrengt. Eerlijk gezegd, ik ben een echte koukleum en doe je mij met een koude douche al helemaal geen plezier! Hoe warmer, hoe beter. Maar ook ik moest eraan geloven toen een aantal personen in mijn directe omgeving met koud douchen begonnen en een workshop, om de Wim Hof methode onder de knie te krijgen, hadden gevolgd. Totaal onvoorbereid heb ik deze workshop ook gevolgd en ben me hierna verder in de Wim Hof methode en het koud douchen gaan verdiepen. En ja, koud douchen heeft daadwerkelijke positieve gevolgen en deze wil ik graag met jullie delen!

Ben jij al iemand die dagelijks een koude douche neemt en al meerdere keren in een ijs bad hebt gelegen? Wil je toch nog een uitdaging aan gaan op gebied van koude training, neem dan eens een duik in natuur water en daag jezelf uit om in koud water te zwemmen.

Het vasculaire systeem

De kou kan ons vasculaire systeem activeren. Hart-en vaatziekten zijn tegenwoordig doodsoorzaak nummer 1 in onze samenleving. Het vasculaire systeem, het geheel aan aders, slagaders en haarvaten,  bestaat uit allemaal kleine spiertjes die onder invloed van kou en warmte doen vernauwen of verwijden. Of de buitentemperatuur nu erg warm of juist heel koud is, ons lichaam moet voor een kerntemperatuur van 37 graden zorgen. Is je kerntemperatuur 2 of 3 graden onder de 37 graden dan raak je al snel onderkoeld. Zou de kerntemperatuur vervolgens nog eens 2 graden dalen, dan geeft je lichaam het op en kan het niet meer corrigeren. Je lichaam is niet meer in staat om zich op te warmen. Ons vasculaire systeem beschermt ons dus door zich te verwijden of te vernauwen tegen de kou en hitte.     

Echter zijn wij als mensen dit proces gaan beïnvloeden. Als mens zijn we kleding gaan dragen om ons tegen de kou te beschermen. Door het dragen van kleding wordt ons vasculaire systeem niet meer goed ondersteund en minder geprikkeld. De kleine spiertjes van het vasculaire systeem worden niet geactiveerd. Dit gaat uiteindelijke ten koste van je hart. Wanneer deze kleine spiertjes niet optimaal werken, zal ons hart harder, dieper en krachtiger gaan pompen om de bloedstroom in het gehele lichaam in gang te houden. Dit heeft als gevolg dat het hart overbelast raakt, hetgeen op lange termijn ernstige gevolgen met zich mee kan brengen. Denk hierbij aan de toename van hart-en vaatziekten onder de huidige bevolking, doodsoorzaak nummer 1. Ongezonde voeding en te weinig lichaamsbeweging zien hiervan de twee andere oorzaken.              

Koud douchen voordelen

Een koude douche per dag, houdt de dokter weg! Althans, volgens de ice-man: Wim Hof! 

Ons huidig zorgsysteem is gebaseerd op farmaceutische oplossingen. Voor iedere klacht is er wel een ‘’pilletje’’. Ga eens bij jezelf na, hoe snel neem jij bij hoofdpijn al een paracetamol? Het is zo gemakkelijk en ze zijn ook nog eens overal te krijgen… bizar! Er zullen maar weinig therapeuten zijn die een koude douche adviseren en als ‘medicijn’ of ‘therapie’ voorschrijven. Gelukkig hoeft dit ook niet en kun je dit medicijn of deze therapie gewoon zelf inzetten. Je hebt zelf de tools in je!

Om de kleine spiertjes van ons vasculaire systeem weer optimaal zijn werk te laten doen, moeten ons vasculaire systeem weer gestimuleerd worden om de gewone spiertonus te bereiken. Dit hoeft niet moeilijk te zijn en kan je al hele grote stappen zetten door het nemen van een koude douche gedurende 10 dagen, magische processen zullen zich manifesteren! Maar welke positieve effecten heeft nu dat koud douchen?

Iedereen die wel eens een koude douche heeft genomen of in een koud bad is gestapt weet dat de eerste blootstelling aan het koude water erg vervelend, ,ofwel onprettig, is. Echter door het te doen worden alle kleine spiertjes van ons vasculaire systeem gestimuleerd en getraind. Wanneer je 10 dagen achter elkaar een koude douche hebt genomen zal je verschillende effecten gaan bemerken. Effecten als:

Effecten op korte termijn:

• Stralende huid
• Versnelt heling, ook van de huid
• Verlaagde hartslag: 15 tot 30 slagen per minuut. Een verlaagde hartslag vertaalt zich in minder stress, vermindering van de hormonen adrenaline en cortisol en dus meer energie.
• Verlaagt de bloeddruk
• Verbeterd de doorbloeding in het gehele lichaam
• Meer rust in lichaam en geest, meer innerlijke rust
• Meer in verbinding met je lichaam
• Bewuste controle over innerlijke kracht         
• Beter pijn kunnen verdragen door
• Dieper meditatieve toestand   
• Versterkt je weerstand, verbeterd je immuunsysteem

Effecten op lange termijn:

• Betere levenskwaliteit
• Betere stemming, afname psychische klachten (stemmingswisselingen, burn-out, depressies, trauma’s).
• Minder angstgevoelens
• Verminderd chronische pijn
• Het helpt je bij afvallen
• Verlangzaamd het verouderingsproces
• Verhogen van hormoonproductie
• Je slaap verbeteren
• Je lichaam ontgiften

Koud douchen opbouwen

De eerste blootstelling aan het koude water kan erg onprettig en zelf wel pijnlijk zijn. De blootstelling aan koud water leidt in eerste instantie tot een koude schok reactie. Dit is een reflex waarbij je naar adem hapt. Een natuurlijke reactie. Je kunt sneller gaan ademhalen en zelf gaan hyperventileren. Echter hoe langer je wordt blootgesteld aan het koude water, hoe meer je lichaam er gewend aan raakt en hoe raar het ook klinkt, hoe prettiger je het gaat vinden.

Direct onder een koude douche stappen kan dus erg heftig zijn. Begin daarom met kleine stapjes, je hoeft immers niet meteen in een ijs bad te stappen. Volgens de Wim Hof methode kan je het beste onderstaande schema toepassen voor koude training.

Koud douchen schema

Week 1: 30 seconden koud douchen een het einde van een warme douche.

Week 2: 1 minuut koud douchen aan het einde van een warme douche.

Week 3: 1,5 minuut koud douchen aan het einde van een warme douche.

Week 4: 2 minuten koud douchen aan het einde van een warme douche.

De weken die hierop volgen probeer je dit langzaam aan steeds verder uit te breiden, totdat je die warme douche helemaal niet meer nodig hebt! Dit is natuurlijk niet alleen goed voor je gezondheid maar ook voor je energie rekening!

Douchen moet je toch, en waarom zou je dan niet eindigen met een koude douche?

De Wim Hof ademhaling

Echter draait het niet alleen maar om die koude douche. Om jezelf weerbaar te maken tegen deze koud kan het erg zinvol zijn om ook de juiste ademhalingstechnieken toe te passen. Met de  ademhalingstechniek van Wim Hof beïnvloed je je autonome zenuwstelsel. Je autonome zenuwstelsel bestaat uit het parasympatisch en sympathisch zenuwstelsel. Het sympathisch zenuwstelsel zorgt voor actie terwijl je parasympatische zenuwstelsel juist zorgt voor rust en ontspanning. Met de Wim Hof ademhaling zoek je door een hevigere ademhaling juist de stress op in je lichaam. Je bootst als het ware een stressreactie na, waarna je diep de ontspanning in duikt in een periode van retentie. Je traint dus je zenuwstelsel om te schakelen tussen het parasympatisch en sympathisch gedeelte. Op deze manier leer je het juiste zenuwstelsel in te schakelen op het moment van rust en of actie.

Balans CO2 en O2

Door het toepassen van de Wim Hof ademhaling wordt de balans tussen O2 en CO2 in het lichaam gestabiliseerd. Wanneer iemand chronische stress ervaart, heeft men meestal een verhoogde ademhaling. Dit zorgt voor meer CO2 in het lichaam en minder O2 die energie in het lichaam vrij kan maken. Hiernaast zorgt CO2 ook voor een verlaagde zuurgraad in het lichaam. Dit leidt om langere termijn tot meer ontstekingen en onverklaarbare klachten.

Hoe je de Wim Hof ademhaling zelf kunt toepassen leer je in een volgende blog. Echter doe dit niet zomaar thuis. Zorg eerst dat je een workshop hebt gevolgd, onder begeleiding van een tot Wim Hof methode opgeleide instructeur!

Koud douchen afvallen

Koud douchen helpt bij het afvallen! Nu gaan we het zeker allemaal doen?

Maar het klopt echt, naast dat koud douchen de spijsvertering versnelt maakt je lichaam ook bruin vet aan wanneer het wordt blootgesteld aan kou. Bruin vet heeft als voordeel dat het energie vrijmaakt door het verbranden van calorieën. In ons lichaam wordt er onderscheid gemaakt in bruin en wit vetweefsel. Hierbij heeft het bruine vetweefsel dus de functie om energie/warmte vrij te maken wanneer het wordt blootgesteld aan kou. Door de verbranding die tot stand komt wordt ons lichaamstemperatuur op peil gehouden. Wit vetweefsel heeft immers ook een isolerende functie, echter slaat wit vetweefsel de energie op en zet het dus niet als bruin vetweefsel de energie om. Deze energie wordt voornamelijk rondom de organen en zichtbare plekken als heupen en buik opgeslagen. Wanneer je het heel zwart-wit bekijkt is bruin vetweefsel gezond voor ons en heeft het positieve effecten. Wit vetweefsel wordt dan als ongezond beschouwd.

Wanneer we het hebben over koud douchen en afvallen, blijkt uit onder onderzoek dat het koud douchen de aanmaak van bruin vet stimuleert en vervolgens weer het verbranden van calorieën wordt bevorderd.

Bruin vet

Pasgeboren baby’s bestaan voornamelijk uit bruin vet. Op deze manier zorgt het ervoor dat een baby niet onderkoeld raakt bij de eerste blootstelling aan omgevingstemperaturen. In de eerste maanden van ons bestaan is bruin vet dus onmisbaar. Echter hoe ouder men wordt, hoe groter de afname van bruin vet wordt. Echter door het nemen van een koude douche kan je dit verouderingsproces dus deels tegengaan oftewel verlangzamen!

Mitochondriën

Bruine vetcellen bestaan uit mitochondriën. Mitochondriën verbranden suiker en vet om energie vrij te maken. Door het activeren van de bruine vetcellen en dus de mitochondriën om meer energie vrij te maken, is men in staat om het afval proces te versnellen. Dit doordat je lichaam meer energie vrij maakt en dus meer calorieën verbrandt. Uit onderzoek blijkt dat alleen al het zitten in een koudere ruimte je lichaam bruine vetcellen aanspoort tot het vrijmaken van energie om je lichaamstemperatuur onder controle te houden. Hierbij heeft het nemen van een koude douche hetzelfde effect. Door het nemen van een koude douche wordt je stofwisseling versnelt en zal je in rust ook meer calorieën verbranden en dus afvallen. Hiernaast zal de activatie van bruin vet ook het cholesterol en sladaderverkalking doen afnemen. Bij diabetes patiënten wordt ook een positief effect vastgesteld. Naast het activeren van bruin vet worden de personen ook gevoeliger voor insuline. Het kan hierbij zijn dat bruin vet als een endocrien orgaan werkt dat hormonen aan bijvoorbeeld spieren afgeeft en dat op deze manier spieren gevoeliger worden voor insuline en diabetes patiënten minder insuline hoeven te spuiten om de juiste bloedsuikerspiegel in het lichaam te kunnen behalen.

Koud douchen na sporten

Ook op het gebied van sporten heeft een koude douche voordelen. Zo blijkt het hebben van een koude douche na een intensieve training de spierpijn tegen te gaan, het vermoeidheidsgevoel te verminderen, spierbeschadigingen en ontstekingen te reduceren. Een koude douche heeft dus wel degelijk invloed op je herstel en sportprestaties. Hierbij is men van mening : hoe sneller de lichaamstemperatuur na je training, hoe beter je zult herstellen. Ik zal dit kort toelichten:

Tijdens je training heeft je lichaam de taak om het bloed te verdelen over de huid, de spieren en je hart. Een goede doorbloeding van het hart moet de cardiale output blijven ondersteunen, je spieren moeten van bloed worden voorzien om de inspanning te kunnen doen en je huid om de warmte af te voeren. Wanneer je koud water inzet om je huid af te laten koelen, komt er meer bloed beschikbaar om andere gebieden van het lichaam, zoals het spijsverteringsstelsel, van bloed te voorzien en hun werking in gang te zetten. Op deze manier kan de opname van vocht en voedingsstoffen beter verlopen en zal je sneller herstellen en je minder vermoeid voelen.

Vasoconstrictie

Verder heeft de blootstelling aan koud water vasoconstrictie tot gevolg. Dit betekend dat de bloedvaten zich vernauwen. Hierdoor moeten de bloedvaten en het hart harder werken om de bloedstroom gaande te houden. Op deze manier versterkt de functie van het hart en de bloedvaten met als gevolg een betere doorbloeding op langere termijn. Deze verbetering zorgt voor een toename van de algemene gezondheid. Sporters ervaren minder klachten, blessures, herstellen sneller en worden in staat gesteld beter te presteren. Aan de ene kant worden de spieren beter voorzien van voedingsstoffen en vrijgekomen energie en anderzijds worden afvalstoffen beter afgevoerd. Doordat afvalstoffen sneller en beter worden afgevoerd vind er weinig tot geen verzuring plaats en kan de sporter langer doorgaan zonder klachten te ervaren.

Duurzaamheid van koud douche

Gemiddeld gaat 20% van het gasgebruik in een huishouden naar warm water voor de badkamer en keuken. Met de gasprijzen van tegenwoordig kan dat toch aardig in de euro's oplopen. Koud douche bespaard dus ook heel wat gas, geld en is duurzaam voor het milieu. Dit kan jaarlijks tot wel €150,- besparen.

Lees in de blog van Doepserleven meer over het besparende effect van koud douche.

Wim Hof workshop bij Messcherp

Het koud douchen heeft dus een heleboel voordelen. Zeker de moeite waard om het uit te proberen. Doe het langzaam aan, je hoeft niet direct een ijs bad in te stappen! Dus bouw het op, begin met een halve minuut, bereidt dit uit tot 1 of 1,5 minuut en hoe dit minimaal 10 dagen vol. De effecten zijn magisch en hier heb je naast een douche geen therapeut voor nodig. Je hebt de tools al zelf in huis, nu alleen nog de stap om het ook daadwerkelijk te doen. Maar wanneer ik, ook wel bekend als de koukleum van de familie, het kan dan kan jij het zeker ook!

Wanneer je je weerbaarheid wilt verhogen, kennis wilt maken met de Wim Hof Methode en uiteindelijk wel de stap in het ijs bad durft te zetten, dan raad ik jou aan om de Wim Hof workshop van Sjoerd Mooren bij Messcherp te volgen. Ik heb hem hier zelf ook gevolgd en ben zeer tevreden over de workshop. Ik ga er verder niet teveel over verklappen en zal je het zelf moeten ervaren. Aarzel niet, kom uit je comfortzone en waag de stap naar het ijs bad!

Wil je zelf ook nog wat meer kennis opdoen voordat je deze stap gaat wagen? Weet dat Wim Hof zelf een boek heeft geschreven over zijn methode. Hierin legt hij alle in en outs over de methode, de Wim Hof ademhaling, de voorbereiding op koude training en de gezondheidsvoordelen op een rij. Bestel hier het boek van Wim Hof.